43
*Đây là trường hợp phổ biến khi người nông dân thích nghi với việc trồng
giống lúa gạo HYV sử dụng các chất hóa học nông nghiệp ở Bangladesh, theo S.
Murakami
3.3. Những vấn đề xã hội
Nhiều người tin rằng kỹ thuật là trung tính, kết quả tốt hay xấu tuỳ thuộc vào người
sử dụng. Chẳng hạn, con dao rất có ích và cần thiết cho công việc nội trợ, nhưng nó
lại là vũ khí có thể dùng để giết người. Song ý nghĩ phổ biến ấy không phải bao giờ
cũng đúng. Kỹ thuật có đặc điểm là dựa vào tay nghề và quan điểm của người phát
minh và phát triển nó lên. Một số kỹ thuật đòi hỏi ít năng lượng hơn, chỉ cần những
nguồn có sẵn ở địa phương và không gây hại cho môi trường (ví dụ như những kỹ
thuật ứng dụng). Những kỹ thuật khác đòi hỏi năng lượng và đầu vào nhiều hơn, và
chúng có tác hại đối với môi trường xung quang (nhà máy nguyên tử). Mỗi kỹ
thuật đều có ảnh hưởng không ít thì nhiều tới môi trường xung quanh một khi được
ứng dụng. Một kỹ thuật phụ thuộc vào những nguồn ngoại nhập và đòi hỏi kinh phí
lớn sẽ có tác động lớn tới xã hội (cộng đồng) và có tác động tiêu cực đối với người
nghèo. Cuộc Cách mạng xanh (hóa học nông nghiệp) là một ví dụ điển hình. Chúng
ta cần xem xét các vấn đề xã hội sau:
(70)
(65)
(55)
(50)
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
1năm
5 năm
10 năm
15 năm
