NHỮNG BÍ ẨN ĐẰNG SAU CÁC CUỘC THÁNH CHIẾN TẠI VIỆT NAM - Trang 107

Hới, thiêu luôn mấy trăm giáo dân ở trong đó. Số giáo dân còn sống sót
phải bỏ làng chạy về phía Bắc thành phố Đồng Hới và về sau lập một giáo
xứ mới tại đây lấy tên là giáo xứ Tam Tòa. Sự thù ghét Công Giáo của dân
làng Diêm Điền đã in sâu vào tâm trí của Thượng Tọa Thích Trí Quang từ
lúc ông còn niên thiếu.
Dân làng Diêm Điền chứa chấp du kích Việt Cộng. Trong thời gian Pháp
chiếm đóng Đồng Hới, từ 1947 đến 1954, ít ai dám đi sâu vào làng Diêm
Điền, mặc dầu làng này ở sát phía Tây thành phố và bên làng có đồn của
Quân Đội Quốc Gia Việt Nam trấn đóng. Rất nhiều người bị mất tích khi đi
vào làng Diêm Điền.
Gia đình ông có bốn anh chị em : Phạm Quang, Phạm Minh, Phạm Chánh
và Phạm Đại. Bốn người em của ông chỉ học tới sơ học (lớp 3), đã gia nhập
bộ đội Việt Cộng từ 1946. Phạm Chánh có cấp bậc Trung Sĩ, chỉ huy một
tiểu đội du kích của Việt Cộng, đã bị Pháp bắn chết ở Đức Phổ, phía Tây
thành phố Đồng Hới vào ngày 4.6.1947 khi mới 21 tuổi. Đây là người đã
được một vài "sử gia" Phật Giáo mô tả là "một trong những lãnh tụ kháng
chiến" ! Phạm Đại là một y tá bộ đội đã ở lại miền Bắc sau khi Hiệp Định
Genève được ký kết.
Sau khi Phạm Chánh qua đời, vợ của Phạm Chánh từ chiến khu trở về xin
cấp giấy phép hồi cư để phụng dưỡng bố mẹ chồng ở Diêm Điền. Thiếu úy
Huỳnh Công Tịnh, Trưởng Phòng II của Trung Đoàn Nguyễn Huệ đóng ở
Đồng Hới, đã cứu xét đơn, bắt cô ta làm tờ cam kết không tiếp tục hoạt
động cho Việt Minh, rồi cấp giấy phép cho hồi cư, nhưng thông báo cho
Trưởng Đồn Diêm Điền biết và ra lệnh phải theo dõi vì đây là một thành
phần nguy hiểm. Vợ của Phạm Chánh là một người con gái có nhan sắc,
mới trở về nhà cha mẹ chồng được một hai tuần thì đã lân la đến khu đồn
Diêm Điền đùa cợt tình tứ với các binh sĩ trong đồn. Ít lâu sau, cô ta bắt bồ
được với anh Trướng Đồn. Sau nhiều lần tiếp xúc, anh Trưởng Đồn thấy có
ta có những hành vi khả nghi như hay lấm lét quan sát các vị trí chiến đấu
quanh đồn, hay hỏi về tình trạng trong đồn, theo dõi các cuộc hành quân ...
nên anh ta tương kế tựu kế và báo tin cho Thiếu úy Huỳnh Công Tịnh biết.
Khi biết chắc ngày Việt Cộng sẽ mở cuộc tấn công vào đồn Diêm Điền,