Nghĩ sao làm vậy. Việt Cộng chiếm được Saigon là ông đi theo Việt Cộng,
viết bài tán dương Hồ Chí Minh và đảng Cộng Sản. Ông được chọn làm đại
biểu Quốc Hội khóa VI năm 1976 và các khóa tiếp theo. Khi vụ Vinh Sơn
xẩy ra, ông có viết một bài phê bình đăng trên báo Công Giáo và Dân Tộc
Số 55 ngày 18.7.1976, lên án những người tham gia như sau :
"Hạng người như thế xin đừng gọi là người mà tội cho con ngưới, xin đừng
gọi là người Việt Nam mà tội cho dân tộc Việt Nam. Cũng xin đừng gọi là
Công Giáo mà tội cho Giáo Hội Công Giáo.”
Gặp lại Lý Chánh Trung vào cuối thập niên 80, người ta có thể thấy nơi
ông hình ảnh của một người đã thấm đòn và chán nản. Hai vợ chồng ông
làm lụng vất vả vẫn không đủ ăn, mặc dầu trên trên ngực có gắn cái nhãn
hiệu "đại biểu Quốc Hội"! Có lẽ trong hoàn cảnh đó ông mới nhận ra rằng
những người không đáng là người, không đáng là người Việt Nam ... chính
là các nhà lãnh đạo Cộng Sản và những người đi theo họ chứ không phải
những người đã tham gia vào vụ Vinh Sơn. Những con người mà ông mơ
ước "làm hòa" đó đã cùng ông biến Việt Nam thành một nước nghèo nhất
thế giới, không dân chủ và nhân quyền, và đã vùi lấp quãng đời còn lại của
ông.
Về phía giáo sĩ, chỉ có hai linh mục miền Nam được nhà cầm quyền tín
nhiệm, đó là Linh mục Huỳnh Công Minh và linh mục Trương Bá Cần.
Hai linh mục này đã được Linh mục Nguyễn Đình Thi, một cán bộ Việt
Cộng nằm vùng ở Pháp, móc nối khi còn học ở Pháp.
Linh mục Huỳnh Công Minh là một đảng viên nòng cốt của Đảng Cộng
Sản Việt Nam trong công tác Công Giáo vận. Trong kỳ bầu cử Quốc Hội
khóa VI năm ] 976, ông được chọn làm đại biểu. Trong phiên họp ngày
7.7.1977, sau khi Lê Duẫn đọc Báo Cáo Chính Trị. ông đã lên đọc một bài
tham luận rất đúng sách vở của Đảng :
"Báo cáo chính trị làm cho tôi thêm xác tín rằng mẫu con người mới, mẫu
xã hội mới mà Quốc Hội sẽ đề ra để toàn dân ra sức thực hiện trong giai
