NHỮNG BÍ ẨN ĐẰNG SAU CÁC CUỘC THÁNH CHIẾN TẠI VIỆT NAM - Trang 203

do Ban Tôn Giáo và Mặt Trận Tổ Quốc đưa ra. Cựu linh mục Nguyễn
Ngọc Lan cho biết, ngày 25.8.1989, nhân dịp Đức Hồng Y Etchegaray đến
thăm Việt Nam, Linh mục quốc doanh Võ Thành Trinh có xin gặp Đức
Hồng Y tại tòa Tổng Giám Mục Saigon và đọc một bài "diễn từ" nhằm biện
hộ cho Ủy Ban Công Gáo Đoàn Kết. Cựu Linh mục Nguyễn Ngọc Lan
thuật lại như sau: Lập luận lúng ta lúng túng, có khi lẩm cẩm đến như thành
tự thú :
"Có thể xảy ra nguy cơ "tự trị" theo kiểu Trung Quốc ở đây không? Thưa
rằng không đâu."Sự khác biệt cơ bản" về mặt hình thức cũng như mặt tinh
thần là "tại Trung Quốc rõ ràng có thứ Giáo Hội chính thức tách rời khỏi
Roma, một hiệp hội tôn giáo chính trị có hàng chục ngàn hộ viên giáo dân,
hàng trăm linh mục và hàng chục Giám Mục được phong chức bấtchấp cả
Roma. Trái lại tại Việt Nam, trên toàn quốc, chỉ là một Ủy ban gồm mấy
chục thành viên và "nước giếng đâu tác hại gì đến nước sông"!(8)
*Thành lập Giáo Hội Công Giáo Việt Nam tự trị không được, quay lại
thành lập Ủy Ban Đoàn Kết Công Giáo Yêu Nước.
Năm 1980, Hà Nội quyết định bước qua giai đoạn mới, được gọi là "giai
đoạn cách mạng dân chủ nhân dân". Trong giai đoạn này, nhà cầm quyền
Cộng Sản Việt Nam cho áp dụng các biện pháp để quốc hữu hóa tất cả tài
sản của các tư bản lớn và địa chủ để đưa vào quốc doanh, ép buộc các tư
bản hạng trung hợp tác kinh doanh với chính phủ. Đây là một hình thức
mượn vốn và tay nghề của tư nhân để dựng các cơ sở kinh doanh và sản
xuất, rồi đưa vào hợp tác hay biến thành công ty quốc doanh trong giai
đoạn kế tiếp. Song song với các biện pháp kinh tế, nhà cầm quyền cũng
thêm một bước thứ hai trong việc đưa tôn giáo vào quốc doanh. Chữ "quốc
doanh" được Hà Nội dịch ra tiếng Anh là "state-run" tức do nhà nước điều
hành. Dân chúng đã dùng chữ này để chỉ các tổ chức do chính phủ điều
khiển.
Không như Hòa Thượng Thích Huyền Quang đã lầm tưởng, nhà cầm quyền
Hà Nội đã muốn tiến tới "quốc doanh hóa" Công Giáo trước cả Phật Giáo.
Đầu năm 1980, Ban Tôn Giáo Chính Phủ và Mặt Trận Tổ Quốc đã đưa
Linh mục Nguyễn Thế Vịnh, Chủ Tịch Ủy Ban Liên Lạc Công Giáo Yêu