NHỮNG BÍ ẨN ĐẰNG SAU CÁC CUỘC THÁNH CHIẾN TẠI VIỆT NAM - Trang 237

thế quyền ban hành mà tuỳ thuộc vào tín lý, tổ chức và lòng tin của tín đồ.
Tóm lại Dụ Số 10 do Bảo Đại ban hành năm 1950 không hề mang màu sắc
kỳ thị tôn giáo và không gây ảnh hưởng gì tới sự phát triển và tồn vong của
Phật Giáo.
Vấn đề đòi hỏi để các tăng ni tự do hành đạo và truyền đạo là một đòi hỏi
không có căn bản thực tế. Trong 100 năm qua, ngoại trừ dưới chế độ Cộng
sản, người ta chưa hề thấy bất cứ một chính phủ nào tại Việt Nam, kể cả
dưới thời Pháp thuộc, ngăn cản không cho Phật Giáo hành đạo và truyền
đạo. Hoà Thượng Thích Tuệ Giác đã chẳng ghi nhận trong cuốn Việt Nam
Phật Giáo Tranh Đấu Sử rằng từ 1920 đến 1956 là thời kỳ hưng thịnh của
Phật Giáo sao? Từ 1956 đến 1964, sự phát triển của Phật Giáo được ghi
nhận trong cuốn Việt Nam Phật Giáo Sử Luận của Nguyễn Lang (tức Hoà
Thượng Nhất Hạnh): chùa chiền được xây nhiều hơn, các khoá đào tạo học
tăng được mở liên tục, lễ Phật Đản được tổ chức to hơn, số tăng ni gia tăng
một cách nhanh chóng... Tất cả những sự phát triển này chúng tôi đã đề cập
ở Chương I.
Việc xác định trách nhiệm trong biến cố đêm 8.5.1963 trước Đài phát thanh
Huế, chúng tôi đã trình bày rõ ở trên. Chúng tôi tin rằng các tăng sĩ chùa
Từ Đàm thừa biết các vấn đề nêu trên, nhưng họ vẫn cố làm to chuyện để
có lý do đòi lật đổ chế độ Ngô Đình Diệm, một chế độ được họ mệnh danh
là "chế độ Thiên Chúa Giáo". Động lực đấu tranh chính vẫn là sự tỵ hiềm
về tôn giáo mà ra chứ không phải là sự kỳ thị (tôn giáo) ở trong luật pháp
hay trong thực tế.
Chúng ta không ngạc nhiên khi thấy Ủy Ban Liên Phái Phật Giáo đưa ra 5
yêu sách của Phật Giáo thì Ủy Ban Liên Bộ của chính phủ đã chấp nhận
một cách nhanh chóng, vì những đòi hỏi đó phù hợp với tình trạng thực tế
đang có.
• Câu chuyện giữa Ủy Ban Liên Phái Phật Giáo và Ủy Ban Liên Bộ :
Một Ủy Ban Liên Phái Bảo Vệ Phật Giáo đã được thành lập ngày
15/5/1963 do Thượng toạ Thích Tâm Châu làm Chủ tịch. Ngày 25/5/1963,
Ủy Ban Liên Phái họp tại chùa Xá Lợi ở Saigon, ra tuyên ngôn tuyên bố
tranh đấu cho 5 nguyện vọng của Phật Giáo. Sau đó là những cuộc biểu