NHỮNG BÍ ẨN ĐẰNG SAU CÁC CUỘC THÁNH CHIẾN TẠI VIỆT NAM - Trang 263

Những đòi hỏi này được lặp đi lặp lại thường xuyên trên các báo chí Phật
Giáo, trong các cuộc biểu tình và tuyên ngôn tuyên cáo của nhóm Thượng
Tọa Thích Trí Quang và Võ Đình Cường. Nhưng Tướng Dương Văn Minh
do dự. Ông hiểu rằng những chuyện đó không thể làm được. Sau vụ hành
quyết một cách rất dã man Tổng Thống Ngô Đình Diệm và ông Ngô Đình
Nhu do lệnh trực tiếp của Lucien Conein truyền cho ông và Tướng Mai
Hữu Xuân thi hành, đã có nhiều sự bất bình trong hàng ngũ của các tướng
lãnh vì họ không được có tiếng nói trong biến cố quan trọng đó. Nhiều
tướng đã coi việc hạ sát này là một hành động quá đáng và không cần thiết.
Trung Tướng Trần Văn Đôn, người lãnh đạo quân đội trong cuộc đảo
chánh, đã chỉ trích tướng Dương Văn Minh về việc không thông báo cho
ông biết lệnh của Cabot Lodge và Lucien Conein. Do đó, Tướng Dương
Văn Minh đã không dám đáp ứng các đòi hỏi của Thượng Tọa Thích Trí
Quang.
Không may cho các nạn nhân là ngày 30.1.1964 Tướng Nguyễn Khánh đã
làm một cuộc "chỉnh lý" lật đổ các tướng đảo chánh. Tướng Nguyễn Khánh
vốn là một người được Tổng Thống Ngô Đình Diệm nâng đỡ đặc biệt và
không tham gia vào cuộc đảo chánh ngày 1.11.1963 nên bị Phật Giáo liệt
vào loại "Tướng Cần Lao". Sau khi nắm được chính quyền, ông đã tìm mọi
cách chứng minh cho Phật Giáo thấy ông không bênh vực "dư đảng Cần
Lao". Công việc đầu tiên mà ông nhận thấy cần phải làm là đưa các "dư
đảng Cần Lao" ra xét xử.
Trước hết, Tướng Nguyễn Khánh đã chỉ thị cho ông Nguyễn Văn Mầu, Bộ
Trưởng Tư Pháp, phải nghiên cứu cách nào để có thể tuyên án tử hình ông
Ngô Đình Cẩn và những người liên hệ. Sau khi nghiên cứu, Bộ Tư Pháp
thấy rằng nếu áp dụng bộ Hoàng Việt Hình Luật thì không thể tuyên án tử
hình những tội vớ vẩn như bắt người trái phép, đả thương, bức tử, tống tiền
v.v. Vậy chỉ còn một cách là làm một đạo luật mới quy một số hành vi của
các nhân vật chế độ cũ vào các tội cố sát, lũng đoạn nền kinh tế quốc gia và
dự liệu các quy định mới này có hiệu lực hồi tố (retroactive effect). Một
nguyên tắc căn bản của hình luật là luật hình chỉ áp dụng cho các hành vi
xẩy ra kể từ ngày ban hành luật chớ không áp dụng cho các hành vi xẩy ra