NHỮNG BÍ ẨN ĐẰNG SAU CÁC CUỘC THÁNH CHIẾN TẠI VIỆT NAM - Trang 298

hình Việt Nam. Các nhà bình luận tại Saigòn viết rằng khi một Đại Sứ Hoa
Kỳ tuyên bố như vậy thì phải coi như số phận của phong trào Phật Giáo
miền Trung đã được quyết định. Sau khi ra lệnh cho các tướng lãnh Việt
Nam đảo chánh lật đổ chính phủ Ngô Đình Diệm, Đại Sứ Cabot Lodge
cũng tuyên bố giống hệt như vậy.
Ngày 15.5.1966, trong khi Cảnh Sát mở cuộc lục soát các trung tâm xuất
phát những vụ náo loạn ở Saigòn như trụ sở Thanh Niên Phật Tử, Tổng
Liên Đoàn Lao Động... Tổng Thống Thiệu thông báo các cuộc hành quân
tái lập an ninh và trật tự ở Đà Nẵng đang được tiến hành. Thiếu Tướng
Huỳnh Văn Cao được cử thay thế Thiếu Tướng Tôn Thất Đính làm Tư
Lệnh Quân Đoàn I.
Nghe tin Tướng Huỳnh Văn Cao được cử làm Tư Lệnh Vùng I, phe Phật
Giáo miền Trung phản ứng mạnh mẽ vì tướng Huỳnh Văn Cao vừa là
người Công Giáo vừa là tay chân thân tín của Tổng Thống Ngô Đình Diệm.
Đây là một thành phần đang bị Thượng Tọa Thích Trí Quang tìm diệt. Vì
thế, khi đến nhận chức tại Đà Nẵng, người ta thấy không có chỗ nào an
toàn cho Tướng Huỳnh Văn Cao cư ngụ cả. Ngày 17.5.1966, khi Tướng
Huỳnh Văn Cao lên máy bay Hoa Kỳ đi thị sát Quân Đoàn I thì Thiếu úy
Nguyễn Trọng Thức nằm trong lực lượng đấu tranh của Phật Giáo đã xả
súng bắn nhưng không trúng. Xạ thủ trực thăng Hoa Kỳ đã dùng đại liên
bắn lại khiến Nguyễn Trọng Thức chết tại chỗ và 6 binh sĩ khác trong lực
lượng đấu tranh bị thương.
Khi Tướng Huỳnh Văn Cao trở lại Saigòn, tôi đến ngay để phỏng vấn ông
về tình hình miền Trung. Ông cho biết nếu không có các Cố Vấn Mỹ trong
Quân Đoàn đi sát hai bên ông, ông đã bị các binh sĩ thuộc phe tranh đấu ám
sát Những ngày ở Đà Nẵng ông phải tá túc trong căn cứ của Hoa Kỳ và đi
quan sát bằng trực thăng của Hoa Kỳ. Ông tiết lộ thêm rằng Đại Tá Nguyễn
Ngọc Loan, Tổng Giám Đốc Cảnh Sát Quốc Gia, đang chỉ huy các đơn vị
Cảnh Sát Dã Chiến đánh chiếm các vị trí trong thành phố Đà Nẵng, cũng có
lần định ám sát ông. Sau một cuộc trao đổi, Tướng Loan đã chắp tay vái
ông hai vái như một lời xin lỗi trước khi hành động nhưng nhờ các cố vấn
Hoa Kỳ che chở nên sự việc đã không xẩy ra. Lúc đó Tướng Cao không