Lữ Giang
Những bí ẩn đằng sau các cuộc thánh chiến tại Việt Nam
Chương V
CON ĐƯỜNG PHẢI TIẾN TỚI
Vài nét lịch sử mà chúng tôi đã trình bày rải rác trong các chương trước cho
thấy tại Việt Nam chưa bao giờ có một cuộc xung đột giữa hai tôn giáo chỉ
vì lý do tôn giáo thuần túy. Dân tộc Việt Nam vốn hiếu hòa và đa số quần
chúng ít quan tâm đến các triết lý cao siêu của mỗi tôn giáo, nên có thể
chấp nhận một cách dễ dàng sự hòa đồng giữa các tôn giáo. Một bà mẹ có
con đau nặng đã chạy đến chùa Vĩnh Nghiêm khấn vái xin Đức Phật gia độ
cho con bà, sau đó lại qua nhà thờ Fatima ở Bình Lợi quỳ dưới chân Đức
Mẹ van khóc xin cứu chữa con bà. Mỗi khi gặp hoạn nạn, bất cứ nơi nào
nghe tin có sự linh thiêng là người dân tìm đến. Thánh chiến chỉ do những
kẻ lợi dụng tôn giáo phát động để thực hiện những ý đồ chính trị.
Trong quá khứ, đã có nhiều nỗ lực nhằm đưa tới những sự hòa đồng giữa
các tôn giáo để xây dựng nền đạo lý dân tộc. Thuyết "hỗn hợp tương đồng
hay phụ trội" giữa Phật gia và Đạo gia cũng như các trào lưu "Nho-Thích-
Đạo đồng nguyên" đã hóa giải một cách có hiệu quả những tranh chấp giữa
Nho Giáo và Phật Giáo, biến ba tôn giáo lớn này thành một tôn giáo đặc
thù của Việt Nam.
Ngày nay, sự hợp tác giữa các tôn giáo được xây dựng trên một căn bản
khác hơn là căn bản mà Tam Giáo tại Trung Hoa và Việt Nam đã xử dụng
trong những thế kỷ qua. Sự hợp tác ngày nay đặt căn bản trên sự mưu cầu
thiện ích chung cho dân tộc và nhân loại. Các tôn giáo đối thoại trên căn
bản bình đẳng và cảm thông để cùng nhau góp phần hữu hiệu hơn vào việc
xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn trên các lãnh vực đạo lý, văn hóa, giáo
dục, xã hội v.v. Đã có nhiều nỗ lực nhằm tiến tới mục tiêu này.
● Những dấu vết trong lịch sử
