Daniel Ellsberg
Những bí mật về chiến tranh Việt Nam
Dịch giả: Tĩnh Hà - Kiều Oanh
Chương 9
Hy vọng tiêu tan
Kinh nghiệm tôi học được qua việc lái xe trên những con đường làng và
những quan chức cho tôi đã đem lại kết quả tốt trong một cuộc điều tra tôi
được giao nhiệm vụ thực hiện vào mùa xuân năm 1966. Tổng thống
Johnson đã yêu cầu đại sứ quan báo cáo thường xuyên về những gì ông ta
chính thức gọi là cuộc chiến tranh khác, kém về mặt quân sự, sẽ càng mạnh
về mặt chính trị của cuộc xung đột cao hơn lòng trung thành của những
người dân vùng nông thôn, khác với cuộc chiến tranh của các đơn vị chiến
đấu lớn chống lại các lực lượng Bắc Việt Nam hoặc các đơn vị chủ lực Việt
Cộng. Điều này phải bắt đầu bằng một bản báo cáo cho Tổng thống về sự
tiến triển được mong đợi,, được thực hiện ở Việt Nam trong chương trình
bình định năm 1966. Trên cơ sở của báo cáo trước đây, phó Đại sứ William
Porter yêu cầu tôi chuyển từ đoàn của Lansdale về để thu thập dữ liệu về
khu vực Quân đoàn 3 xung quanh Sài Gòn cho việc viết báo cáo này, không
phụ thuộc vảo MACV vì chắc chắn MACV sẽ đưa ra những đánh giá riêng
của nó.
Tôi lại lái xe về các tỉnh của Quân đoàn 3, lần này chủ yếu đi một mình,
quan sát các điều kiện dọc theo các tuyến đường và nói chuyện với từng cố
vấn Mỹ. Tôi tập trung tới họ hơn người Việt Nam vì trong trường hợp này
báo cáo của tôi phải được nhanh chóng hoàn thành. Tôi đem về những tài
liệu đã tập hợp được trong một đề cương chi tiết ngày 31 tháng ba về "sự
tiến triển" được mong đợi, bắt đầu bằng: "Trong phần lớn các khu vực ưu
tiên của Quân đoàn 3, việc đạt được kết quả mong muốn của chúng ta rất
kém thậm chí là các mục tiêu vừa phải trong chương trình bình định ở nông
thôn năm 1966…"(74)
