khan: “Nào, lại đi tiếp đi cháu! Muốn đi lối nào cũng được, cô vẫn theo
cháu.”
Thế là cô lại theo đứa trẻ đi từ chỗ này sang chỗ khác, để rồi lại đột
nhiên bảo nó: “Cháu chờ cô!”, và đi tới một ngôi mộ khác. Cô lại làm đúng
như ở ngôi mộ thứ nhất, tôi nghĩ cô không ở đó lâu hơn một chút nào so với
lúc ở bên mộ ấy. Cô xếp cái vòng hoa cũ vào túi đựng có vòng thứ nhất, rồi
cầm tay người dẫn đường nhỏ bé của mình và bảo nó: “Cháu rét rồi nhỉ?
Thôi, đi về nhé, kẻo cháu bị lạnh. Cháu muốn về rồi, phải không? Cô cháu
mình lại lên xe ngựa về nhà nhé!” Cả hai chậm rãi ra xe ngựa, bé gái và các
vòng hoa cũ được đặt trước lên xe, cô nặng nề lên sau. Người đánh xe thúc
ngựa, quất nó hai ba roi, rồi xe chạy. Cứ như thế, năm này qua năm khác.
Nếu mà là nhà viết văn còn trẻ thì chắc đến đây tôi sẽ viết: “Bạn hỏi hai
ngôi mộ ấy là của ai ư?” Nhưng tôi biết là bạn đọc không bao giờ hỏi cái gì
cả. Người viết văn phải ép độc giả của mình, thế nhưng ở đây thì hơi khó.
Cô Máry là người khó gần, cô ấy không bao giờ nói về mình và không bao
giờ làm thân với ai, kể cả với hàng xóm gần cận nhất. Suốt từ hồi nhỏ cho
đến bây giờ cô chỉ có duy nhất một người bạn gái, đó là cô Luize, trước đây
xinh gái, nhưng bây giờ là người vợ góa héo hon của ông Nocar, nguyên là
phụ trách sở Hải quan. Chiều hôm nay, cả hai sẽ cùng ngồi với nhau ở nhà
cô Nocarová. Không mấy khi cô Máry đến nhà bạn gái của mình ở phố
Vlašská, nói chung cô ấy rất ít khi ra khỏi căn hộ tầng một của mình ở phố
Janský Vršek. Chỉ trừ khi đi nhà thờ Thánh Mikuláš vào buổi sáng sớm ngày
chủ nhật, còn thì hầu như không lúc nào khác cô ra khỏi nhà. Đã từ lâu nay,
cô đi lại rất khó khăn bởi cô quá béo. Vì vậy mà bạn gái của cô không muốn
cô vất vả, ngày nào cũng tới thăm cô. Tình bạn lâu năm và chân thật đã gắn
bó họ với nhau.
Nhưng ngày hôm nay mà ở nhà thì cô Máry thấy buồn vô cùng. Cô cảm
thấy trống trải hơn, cô đơn hơn mọi khi, thế là cô bỏ sang nhà bạn gái. Vì
thế, đối với cô Nocarová ngày hôm nay là ngày hội. Không bao giờ cô rang
cà phê cẩn thận như ngày hôm nay, không bao giờ cô trông coi lò nướng
bánh kĩ lưỡng như ngày hôm nay, làm sao để cho cái bánh ga tô nở phồng
