Hành vi của những người Hà Lan tiên phong trong kinh doanh
chứng khoán được khéo léo ghi chép lại trong cuốn sách có tựa đề
Confusion of Confusions (Rắc rối của những rắc rối của tác giả
Joseph de la Vega, một nhà đầu cơ tại thị trường Amsterdam, được
xuất bản lần đầu năm 1688 và vài năm trở lại đây được trường
Kinh doanh Harvard dịch và tái bản bằng tiếng Anh. Về phần
những nhà đầu tư và môi giới chứng khoán của Mỹ ngày nay, với
những đặc tính giống như tất cả những nhà kinh doanh chứng
khoán khác song thường bị thổi phồng trong những giai đoạn khủng
hoảng, ta có thể làm sáng tỏ hành vi của họ bằng việc xem xét những
hoạt động của họ trong suốt tuần cuối cùng của tháng 5 năm 1962,
thời điểm mà thị trường chứng khoán trải qua những biến động
mạnh. Vào thứ Hai, ngày 28 tháng 5, chỉ số Dow-Jones trung bình
của 30 cổ phiếu công nghiệp hàng đầu (từ năm 1897, từng giao dịch
cổ phiếu mới bắt đầu được tính toán cụ thể) giảm tới 34,95 điểm
hay nói cách khác, giảm kỷ lục nhất so với bất kỳ ngày giao dịch
nào khác (trừ ngày 28 tháng 10 năm 1929 với mức sụt giảm 38,33
điểm). Khối lượng giao dịch ngày 28 tháng 5 là 9.350.000 cổ phiếu,
đạt mức doanh thu trong ngày lớn thứ bảy trong lịch sử thị trường
chứng khoán. Vào thứ Ba ngày 29 tháng 5, sau một buổi sáng đáng
báo động khi hầu hết các cổ phiếu tụt giảm xuống mức thấp hơn
nhiều so với mức giá lúc đóng cửa của buổi chiều thứ Hai, thị
trường bất ngờ đổi hướng, tăng vọt đến mức kinh ngạc, và kết thúc
ngày giao dịch, chỉ số Dow-Jones tăng khá cao, tận 27,03 điểm, tuy
chưa phải là mức phá kỷ lục. Mức tăng gần chạm kỷ lục của ngày thứ
Ba này nằm ở khối lượng giao dịch: 14.750.000 cổ phiếu được trao
tay, bổ sung thêm vào kỷ lục doanh-số-một-ngày lớn nhất từng có,
chỉ đứng sau ngày 29 tháng 10 năm 1929 với hơn 16 triệu cổ phiếu
được giao dịch. (Sau này, vào những năm 1960, 10 triệu, 12 triệu, hay
thậm chí 14 triệu cổ phiếu được giao dịch mỗi ngày là phổ biến. Kỷ
lục năm 1929 bị phá vỡ vào ngày 1 tháng 4 năm 1968 và trong mấy
tháng tiếp sau đó, kỷ lục mới liên tiếp được thiết lập). Sau đó, vào
thứ Năm ngày 31 tháng 5 (trước đó là thứ Tư, cả nước Mỹ nghỉ làm
việc vì lễ Tưởng niệm chiến sĩ hi sinh nơi chiến trận) là vừa hoàn
tất chu trình ấy; chỉ số Dow-Jones trung bình tăng 9,40 điểm trên
tổng số 10.710.000 cổ phiếu được giao dịch (khối lượng lớn thứ
́
́
