lợi, và vị thế người nữ trong cơ cấu xã hội tộc người. Hơn thế, gia đình phụ hệ H’mông, từ
những khảo tả dân tộc học, dường như còn mang tính chất tôn trọng phụ nữ - người con
dâu khi có tác giả cho biết, canh tác ruộng lanh của phụ nữ luôn được hỗ trợ của người đàn
ông trong gia đình (Vương Duy Quang 2005). Tác giả khác lại cho biết, kĩ thuật canh tác
ruộng lanh tập trung mọi tinh hoa của kỹ thuật nông nghiệp H’mông (Cư Hòa vần - Hoàng
Nam 1994: 43). Như vậy, với gia đình H’mông việc giúp khu ruộng lanh phát triển tốt, như
là một dấu chỉ cho xã hội biết rằng, đó là những gì tốt đẹp mà gia đình chồng dành cho
người phụ nữ làm dâu. Thêm một điểm sáng trong văn hóa tộc người dành cho đời phụ nữ
H’mông.
Lanh - biểu tượng văn hóa H’mông đa nghĩa từ thế tục đến linh thiêng đã được nhiều
phân tích chỉ ra. Lanh do đó cũng là biểu tượng của người phụ nữ, cũng như khèn là biểu
tượng của người đàn ông H’mông. Sản xuất vải lanh của phụ nữ H’mông, vì thế, là danh dự
và trách nhiệm của người phụ nữ (Gu Wenfeng-Clarke 2000: 67)
Dù ngày nay, người H’mông trẻ tuổi ở khối cao nguyên đá ngày càng nhạt dần sự biết
đến những tục lệ và truyền thống tốt đẹp này, nhưng trong hoài niệm của những trưởng lão
ở vùng cao nguyên, trách nhiệm phải có một mảnh ruộng lanh cho người con dâu là một
trách nhiệm quan trọng mà gia đình nhà chồng phải khắc ghi và đảm bảo. Hơn cả bổn phận,
nó còn là danh dự. Gia đình dù ruộng đất có eo hẹp, kinh tế lại nghèo nàn, mà lại nhiều con
dâu, dẫu thế, thì bao giờ cũng vậy, nhất thiết gia đình chồng phải thu xếp cho đủ các mảnh
ruộng lanh, làm sao cho mỗi người con dâu phải có một mảnh ruộng. Dầu có thể, mảnh đất
trồng lanh ấy, khu vườn đàn bà này chỉ là một nhúm đất tượng trưng. Điều ấy rất quan
trọng, đó là biểu tượng của tấm thịnh tình và sự tôn trọng mà nhà chồng dành cho cô gái
làm dâu.
