ca. Với phân tích tâm lí tộc người, chưa luận đúng sai, điều quan trọng nhất là cái khác, cái
mà tộc người ấy đã vững tin vào. Và như ý hướng của chuyên khảo này, nỗ lực phân tích
tâm lí chiều sâu, thế giới tinh thần của người H’mông từ di sản dân ca để lại là nhằm tìm
kiếm cá tính H’mông để hiểu được phần nhân sinh quan người H’mông. Do đó, các chủ đề
dân ca được chú trọng phân tích sâu trong chuyên khảo này là bốn chủ đề về cuộc đời, cõi
sống (nhân sinh quan): mồ côi, cưới xin, yêu đương và làm dâu. Còn Tang ca, cõi chết, chủ
đề liên quan đến siêu hình, đến vũ trụ quan của tộc người, cái sự kiện phức tạp ấy sẽ là
công việc của vị lai, ở một lúc nào đó trong sắp tới, khi tôi đã hội đủ điều kiện để có thể
lách vào thế giới thiêng trong tâm hồn H’mông.
Và bây giờ, xin được luận bàn chuyện sống. Bởi, nói như ông thánh Khổng: “chưa biết
chuyện sống, sao biết chuyện chết”.
