Chương 6.
NGUYÊN TẮC UY QUYỀN
Đồng thuận do ảnh hưởng
Hãy làm theo một chuyên gia.
VIRGIL
G
iả sử khi đang đọc lướt qua một tờ báo, bạn chú ý tới một mẩu quảng
cáo tìm tình nguyện viên tham gia chương trình “nghiên cứu về trí nhớ”
thực hiện ở khoa tâm lý học của một trường đại học gần đó. Bạn thấy thí
nghiệm này cũng thú vị và lập tức liên lạc với trưởng nhóm nghiên cứu,
Giáo sư Stanley Milgram. Sau đó, người ta sắp xếp cho bạn tham gia một
buổi thí nghiệm kéo dài một giờ. Đến phòng thí nghiệm, bạn gặp hai người
đàn ông. Một người là nhà nghiên cứu chịu trách nhiệm về thí nghiệm này.
Điều này được minh chứng rõ ràng bằng bộ đồng phục màu xám chuyên
dùng trong phòng thí nghiệm mà ông đang mặc và chiếc kẹp tài liệu mà
ông đang cầm trong tay. Người còn lại là một tình nguyện viên giống như
bạn. Anh ta có vẻ là một người rất bình thường.
Sau những lời chào hỏi ban đầu và nhận xét xã giao, nhà nghiên cứu giải
thích các bước thí nghiệm. Ông nói rằng thí nghiệm này nhằm tìm hiểu
xem hình phạt ảnh hưởng thế nào đến khả năng học tập và trí nhớ. Do đó,
một người có nhiệm vụ học thuộc một danh sách dài các cặp từ cho đến khi
nhớ như in từng cặp từ. Người này được gọi là Người học. Nhiệm vụ của
người còn lại là kiểm tra trí nhớ của Người học và thực hiện hình phạt là
gây sốc điện ngày càng tăng cho mỗi một lỗi sai. Người này được gọi là
Người dạy.
Tất nhiên, bạn sẽ cảm thấy hơi sợ khi nghe đến đây. Và sau khi rút thăm,
nỗi e sợ trong bạn càng lớn vì bạn chính là người được chỉ định làm Người
học. Vì chưa hề lường tước là có thể phải chịu đau trong nghiên cứu này,
