không xa và hồ hởi về chính mình như một thực thể con người tồn tại
không cần nâng đỡ. Những vấn đề quan trọng như ý muốn, quyền được
phép làm cái này cái kia và sự kiểm soát bây giờ cần phải được hỏi ý kiến
và trả lời từ trí não non nớt của trẻ. Xu hướng đấu tranh để đòi mọi quyền
tự do và chống lại tất cả các hạn chế tốt nhất nên được hiểu là sự đòi hỏi
thông tin. Bằng cách kiểm tra một số giới hạn tự do của mình (và cũng là
kiểm tra tính kiên nhẫn của cha mẹ), bọn trẻ khám phá ra khi nào trong thế
giới của mình chúng có thể hy vọng nắm quyền kiểm soát và khi nào mình
bị kiểm soát. Và những người khôn ngoan sẽ cung cấp cho con những
thông tin có tính thống nhất cao.
Hai tuổi là độ tuổi có những hành động phản kháng tâm lý rõ rệt nhất,
còn chúng ta vẫn thể hiện xu hướng hành phản kháng mạnh mẽ những hạn
chế tự do trong suốt cuộc đời. Tuy nhiên, độ tuổi thiếu niên cũng thật sự
nổi bật trong vấn đề này khi xu hướng hành động như trên thể hiện ở một
hình thức chống đối đặc biệt. Cũng giống như khi lên hai, giai đoạn này
được đánh dấu bằng ý thức mới hình thành về cá tính. Ở lứa tuổi này, ý
thức cá tính xuất hiện từ vai trò của một đứa trẻ với sự kiểm soát kèm cặp
của cha mẹ tiến tới vai trò của một người trưởng thành có đầy đủ quyền lợi
và nghĩa vụ. Cũng không có gì ngạc nhiên, thanh thiếu niên thường ít chú ý
đến nghĩa vụ so với quyền lợi mà chúng cảm thấy mình có được trong vai
trò một người trưởng thành. Và một lần nữa, cũng không có gì ngạc nhiên,
việc áp đặt của cha mẹ trước đây thường là phản tác dụng. Họ sẽ hành động
lén lút, lên kế hoạch và đấu tranh để chống lại những nỗ lực kiểm soát từ
phía cha mẹ.
Đây là minh họa cho sự phản tác dụng do những áp lực từ phía cha mẹ
đối với hành vi của thanh thiếu niên, một hiện tượng có tên là “hiệu ứng
Romeo và Juliet”. Như chúng ta biết, Romeo Montague và Juliet Capulet là
hai nhân vật bất hạnh của Shakespeare, mối tình của họ đã phải chịu số
phận bi đát do mối thù truyền kiếp giữa hai gia đình. Bất chấp mọi nỗ lực
ngăn cản của cha mẹ, cuối cùng họ đã đến được bên nhau mãi mãi bằng
