một sự tình cờ ngu xuẩn nó làm cho ta sinh ra, nó làm cho ta mất đi; đêm
đen đằng trước, đêm đen đằng sau ta…
- …Và những vì sao đen, và tình yêu màu đen. Và Chúa chẳng qua chỉ là
một phát minh dùng để vỗ về nỗi đau của con người, để kìm hãm chút đỉnh
xu hướng xấu của họ, đúng không?
Vị cha đạo có một nụ cười nhân hậu mà nghiêm trang. Jacqueline không
trả lời.
- Những nhà vật lý thời nay, phu nhân ạ, không cho cái sự tình cờ ngu
xuẩn kia là nguồn gốc mọi sự đâu. Khoa học ráo riết săn đuổi sự tình cờ,
nhấm nháp nó dần dần; khoa học ngày nay cho rằng chỉ vì chúng ta quá
thiển cận, cho nên chúng ta mới nghĩ ra cái danh từ đó. Các thiên thể, các
thiên hà hút nhau, các hạt nguyên tử nhỏ bé hút nhau theo một nguyên lý
giống in như nhau, là luật vạn vật hấp dẫn. Chỉ cái đó thôi, ta đủ thấy tin ở
Chúa. Sự tình cờ ở cái nghĩa là giữa các vật thể tĩnh, có một cái lẽ tự do vô
cớ, vô biên như vậy, là không có đâu, không có sự tình cờ đó đâu. Coi vũ
trụ như một sự tản mạn linh tinh, tự nó quay cuồng chung quanh nó, chẳng
có lý do, mục đích gì, mù quáng còn hơn là cái thuyết định mệnh của người
xưa, tản mạn vì tản mạn, ở mọi vật, mọi miền, ở nơi các vì tinh tú, nơi quả
đất này, nơi ngọn cỏ, nơi linh hồn, tản mạn tất! Hoặc ta nghĩ đời chỉ có vậy,
hoặc là ta phải có đức tin, thế thôi!
Vị cha đạo gọi Jacqueline là “phu nhân” nhưng lại gọi người chết bằng
tên: cha thân thuộc François, cha hiểu chàng qua lời nguyện hàng ngày,
điều đó làm Jacqueline bàng hoàng.
Nàng chầm chậm đưa tay lên mắt.
