nằm trong vùng hoạt động của sư đoàn 3 sao vàng và trung đoàn độc lập
95A thuộc Mặt Trận Tây Nguyên hay B-3 của cộng sản Bắc Việt. Cách đèo
An Khê ba mươi cây số và cách Pleiku năm mươi cây số là đèo Mang
Giang, cũng hiểm yếu không kém gì đèo An Khê. An Khê và Mang Gi ang
là cuống họng của Pleiku. Bóp được nó là thị trấn lớn của vùng cao nguyên
sẽ bị chết đói. Bởi vậy đèo Mang Giang được trấn bởi tiểu đoàn 3, trung
đoàn 5, sư đoàn 2 dưới quyền chỉ huy của một sĩ quan hách nhất trung
đoàn. Thiếu tá Hòa. Ba mươi mốt tuổi thôi. Còn trẻ lắm nhưng với 12 năm
lính anh được tắm gội và nung rèn trong lửa đạn của bộ đội cộng sản Bắc
Việt nơi vùng 1. Bình với Hòa là bạn cùng xóm với nhau ở Ngã Năm Bình
Hòa. Hai đứa trẻ con nhà nghèo hiếu học, chơi với nhau lúc còn ở truồng
tắm mưa và lớn lên học cùng lớp ở trường trung học Hồ Ngọc Cẩn. Xong
trung học hai đứa rủ nhau đi lính. Ra trường như có cơ duyên hai đứa cùng
về trung đoàn 5 thuộc sư đoàn 2. Bây giờ hai tiểu đoàn trưởng thân thiết
lãnh nhiệm vụ sống và chết trên con đường 19.
Chiều của tháng 11 mặt trời lặn sớm. Chưa năm giờ mà đã chập choạng tối.
Khí núi lạnh căm. Cái lạnh bốc ra từ trong đá, trong cây rừng hoà với cái
lạnh trên độ cao 600 mét càng khiến cho người lính lạnh hơn. Tuy nhiên
không có cái lạnh nào lạnh hơn cái lạnh của sự chết. Chết từ trên trời cao.
Chết từ bốn hướng đông tây nam bắc. Chết vì đạn đại bác 130. Chết bởi
súng cối 85 ly. Chết vì hỏa tiển 122 ly. So với vũ khí tối tân bây giờ thời
súng cối 81, 82 ly là đồ chơi của con nít. Ngay cả đại bác 105 cũng xưa rồi.
Thiếu tá Hòa đứng im trong bóng tối. Khung cảnh thật vắng lặng. Không
có tiếng vượn hú. Không có tiếng cọp gầm. Ngay cả tiếng côn trùng rỉ rả
cũng không có. Tất cả đều bỏ đi nhường chỗ lại cho người. Nhường đoạn
đường dài năm cây số của đèo Mang Giang lại cho lính của tiểu đoàn 3,
đơn vị được lịnh đóng chốt tử thủ mà không có sự yểm trợ của pháo binh,
phi cơ và thiết giáp. Người lính của tiểu đoàn 3 phải dùng lưỡi cuốc cùn
đào hố cá nhân, đục xới các khe đá cho sâu để trốn pháo; thứ khí giới đốn
mạt nhất của bộ đội cộng sản Bắc Việt dùng để tiêu diệt quân địch trước khi
