cho đứa chết cũng như đứa sống…
- Ôi, đừng nói với tôi chuyện ấy nữa! Bà già ngắt lời y. Cách đây mười lăm
ngày, tôi phải đóng hơn một trăm năm mươi rúp!... Thế mà đã phải đấm
mõm cho ông trợ tá rồi đấy…
- Bà thấy chưa! Từ nay về sau bà không cần đấm mõm cho lão ta nữa! Tôi
sẽ đóng thuế, chứ bà không đóng nữa; tôi nhận lấy mọi khoản; ta sẽ lập văn
tự và tôi chịu cả các phí tổn. Bà hiểu chưa?
Bà lão suy nghĩ. Dù việc có vẻ lợi, nhưng mà mới lạ quá, làm bà ta sợ:
người khách hàng này, lạy Chúa, chẳng biết từ đâu đến, giữa lúc đêm
khuya, có phải là để đánh lừa bà ta không?
- Nào, bằng lòng chứ? Tsitsikôp hỏi.
- Nói thật, ông ạ, tôi chưa từng bán người chết bao giờ. Người sống thì
khác; cách đây hai năm, tôi bán hai đứa con gái cho Prôtôpôpôp {
Gôgôn
viết cho cha tổng tư tế (prôtôpôp), người kiểm duyệt xóa; tác giả bèn đổi
chữ prôtôpôp thành riêng Prôtôpôpôp
}, mỗi đứa một trăm rúp; lão còn
cám ơn tôi mãi. Hai đứa là thợ giỏi: chúng biết dệt cả khăn!
- Thôi để yên cho người sống; cầu Chúa ban phúc lành cho chúng! Tôi
đang nói chuyện người chết cơ mà.
- Thật ra mới bán lần đầu tôi sợ thiệt. Ông không đánh lừa tôi chứ? Chúng
không đáng giá cao hơn thế chứ?
- À, ra bà lại thế cơ đấy! Chúng còn giá trị gì nữa? Đã ra bụi cả rồi, bà hiểu
chưa: ra bụi cả rồi! Này, bất cứ một cái đồ vật gì, một miếng giẻ chùi cũ
chẳng hạn, cũng còn có giá trị ít nhiều: có thể đem bán cho người làm giấy.
Nhưng cái này thì dùng được việc gì? Có phải không, bà nói tôi nghe nào!
- Chẳng được việc gì đúng thế. Nhưng chỉ có điều làm tôi ngại là chúng đã
chết rồi.
“À! Con mẹ rắn đầu thật!”, Tsitsikôp tự nhủ và bắt đầu sốt ruột. “Đi mà
điều đình với hắn! Cái con mụ già quỷ bắt, làm mình tháo cả mồ hôi”.
Y rút mùi soa ra lau cái trán nhớp nháp. Nhưng y mà giận là sai quá, vì biết
bao kẻ rất đáng kính, những chính khách, cũng chỉ xử sự y hệt bà
Kôrôbôtska mà thôi. Họ mà đã có cái ý định gì thì không tài nào làm họ
nhả ra được! Anh có dồn đủ mọi lý lẽ, rõ ràng như ban ngày đi nữa, họ vẫn
