mà lo việc bảo dưỡng cơ ngơi và mọi công việc lặt vặt. Đôi vợ chồng này ít
khi ra ngoài. Chẳng mấy khi mà nghe tiếng họ nói. Ngay cả ông Kiểm sát
viên cũng thế. Ngôi nhà dường như đang ngái ngủ. Nước đọng lên mái tháp
con. Một cây đậu tía trườn ra, cành nhánh bưng bít hết các cửa chớp. Nước
đóng băng khiến một vài phiến đá đen nứt nẻ. Ngôi nhà già đi, y như con
người vậy.
Destinat không bao giờ tiếp khách. Ông đã quay lưng với tất cả. Chủ
nhật, ông đi lễ nhà thờ. Ông có chiếc ghế của riêng mình. Chiếc ghế bằng
gỗ sồi có những chữ cái viết tắt tên của dòng họ bằng kéo cắt gỗ. Ông chưa
bao giờ bỏ một buổi nào. Khi thuyết giáo, mắt của cha xứ mơn trớn ông
như mơn trớn một hồng y giáo chủ hoặc một kẻ tòng phạm vậy. Rồi cuối
buổi lễ, khi đoàn người đội mũ lưỡi trai và choàng khăn thêu về rồi, cha xứ
tiễn ông đên tận sân trước nhà thờ. Một hồi chuông dóng lên trong khi mà
Destinat xắn găng tay bằng da dê lên - Ông có bàn tay mịn như tay phụ nữ,
ngón tay nhỏ như những đót thuốc -, họ nói với nhau những câu chẳng đâu
vào đâu, nhưng bằng giọng điệu của những người hiểu biết, người này thì
để biết tâm linh người đời, người kia thì để hiểu hết tất thảy những điều đó.
Xong đâu đấy rồi, Destinat về nhà và việc của mỗi người là tưởng tượng
nỗi cô đơn của riêng mình và giải nghĩa sự cô đơn đó.
Một hôm, một trong số các lãnh đạo của Nhà máy đến xin được tiếp đón
trong Lâu đài. Thoả thuận, trao đổi danh thiếp, cúi đầu và ngã mũ. Ông ta
được tiếp đón. Ông này là một người Bỉ, hay cười, chòm râu má quăn màu
hung, chân ngắn và ăn mặc như một trang quân tử trong tiểu thuyết: áo
khoác ngắn, quần dài sọc carô, dải trang sức và dày bóng loáng. Một cách
nhanh gọn, Barbe mang trà đến. Bà mời hai người uống trà rồi biến mất.
Ông lãnh đạo ba hoa bép xép. Destinat nói ít, uống ít, không hút thuốc,
không cười, chỉ lịch sự lắng nghe. Người kia vòng vo quanh ấm trà, nói
chuyện về bi-a trong khoảng mười phút, rồi chuyện săn gà gô, bài bridge,
xì gà Havana và cuối cùng là ẩm thực Pháp. Ông ta đã ở đó được bốn mươi
lăm phút rồi. Ông ta cứ tha hồ cười nói nhưng tự nhiên Destinat nhìn đồng
