Tìm thấy ở bà mọi phương châm mình cần để bảo vệ tâm hồn
khỏi những nỗi kinh hoàng trước cái chết và hậu quả của nó, tôi an
tâm khai thác suối nguồn tin cậy ấy. Tôi gắn bó với bà nhiều hơn là
xưa nay từng gắn bó; tôi những muốn chuyển hết sang bà sự sống mà
tôi cảm thấy đang sẵn sàng rời bỏ mình, sự gắn bó gia tăng đối với bà,
niềm tin rằng mình chỉ còn sống được một thời gian ngắn, mối an tâm
sâu xa về số phận sắp tới, dẫn đến một trạng thái thường lệ rất bình
tĩnh, thậm chí nhiều nhục cảm, do làm suy giảm mọi đam mê vốn đưa
những sợ hãi và hy vọng của ta đi rất xa, nên trạng thái ấy để cho tôi
vui hưởng không lo lắng không xáo động những tháng ngày ít ỏi còn
lại với mình. Một điều góp phần khiến những tháng ngày ấy thêm thú
vị: đó là lo nuôi dưỡng lòng ham thích của bà đối với miền quê nhờ
mọi trò vui mà tôi có thể tập trung tại đây. Trong khi làm cho bà yêu
khu vườn, sân nuôi gia cầm, những chú bồ câu, những con bò của bà,
bản thân tôi trìu mến tất cả những thứ đó; và những công việc nho nhỏ
này, khiến tôi bận rộn cả ngày mà không khuấy rối trạng thái an tĩnh
nơi tôi, có giá trị hơn sữa và mọi phương thuốc, để duy trì bộ máy tồi
tàn của tôi thậm chí phục hồi nó hết mức có thể.
Việc hái nho, thu hoạch quả giải trí cho chúng tôi hết năm ấy, và
ngày càng gắn bó chúng tôi với cuộc sống điền viên, giữa những con
người hiền lành chất phác xung quanh mình, chúng tôi hết sức tiếc
nuối nhìn mùa đông đến, và chúng tôi trở về thành phố như thể đi đày;
nhất là tôi, không chắc mình có thấy lại mùa xuân, tưởng mình mãi
mãi vĩnh biệt Charmettes. Tôi chẳng rời Charmettes mà không hôn lên
mặt đất và cây cối, mà không ngoảnh lại nhiều lần khi đi xa dần. Do
đã rời bỏ các cô học trò từ lâu, do không còn ham thích vui chơi và
giao thiệp trong thành phố, tôi không ra ngoài nữa, không gặp ai nữa,
trừ Má và ông Salomon, từ ít lâu nay thành thầy thuốc của bà và của
tôi, con người chính trực, con người tài trí, nhân vật cự phách theo
thuyết Descartes, nói khá hay về tổ chức của xã hội, những cuộc đàm
thoại thú vị và bổ ích của ông có giá trị với tôi hơn mọi đơn thuốc ông
