3. Tiềm thức. Là những hình ảnh, quan niệm và tổng kết đã ăn sâu vào trí
óc, có tác động tới việc con người ta hiểu thế giới ra sao và hành động như
thế nào. Nguyên lý này bắt đầu với sự nhìn nhận từ bên trong, tìm hiểu xem
hình ảnh về thế giới trong mỗi con người như thế nào và đưa chúng ra xem
xét kỹ càng. Nó còn là khả năng thực hiện những đối thoại mang tính học
hỏi nhằm cân bằng giữa kỹ năng chất vấn và kỹ năng thuyết phục, nơi
người ta có khả năng diễn đạt suy nghĩ hiệu quả và biết lắng nghe cởi mở
tranh luận của người khác.
4. Xây dựng tầm nhìn chung. Senge cho rằng khả năng xây dựng và chia sẻ
tương lai rất quan trọng với người lãnh đạo trong việc khuyến khích cấp
dưới của mình học hỏi. Có được tầm nhìn như vậy sẽ là sức mạnh khuyến
khích những thử nghiệm và sáng tạo mới. Điều này cũng đồng thời tăng
cường ý thức về sự gắn bó lâu dài, điều cơ bản trong “nguyên lý thứ năm”
này.
5. Học tập theo nhóm. Được xem là “quá trình phối hợp và phát triển khả
năng của một nhóm để tạo ra kết quả mà từng thành viên trong đó thực sự
mong muốn (Senge 1990:236). Nó được xây dựng dựa trên sự làm chủ bản
thân và chia sẻ tầm nhìn của các cá nhân. Tuy nhiên, những yếu tố này
chưa đủ. Các cá nhân cần biết cách cùng nhau hành động. Senge cho rằng
cả nhóm cùng học hỏi sẽ không chỉ mang lại kết quả tốt cho toàn bộ tổ
chức đó mà từng thành viên cũng học hỏi nhanh hơn khi họ làm việc riêng
rẽ.
KẾT LUẬN
Senge viết cuốn The fifth Discipline (Nguyên lý thứ năm) dành cho các nhà
quản lý và lãnh đạo nhằm xác định những động thái và cách thức thực hiện
chúng nhằm biến một tổ chức thành “tổ chức học hỏi”, trong đó Senge đặc
biệt chú ý tới tính đặc thù và tính cởi mở.
