NHỮNG NGHỊCH LÝ CỦA THỜI GIAN - Trang 179

nước. Thế nhưng, bằng cách ban hành luật chi tiết, chúng ta có thể trói chặt
chân, tay của những người năng động và tạo ra ngày càng nhiều những
công chức “sáng cắp ô đi, tối cắp về”. Trong trường hợp này, chúng ta có
thể có pháp quyền, nhưng chưa chắc đã có phát triển. Ngược lại, nếu chúng
ta ban hành luật khung và dành cho các quan chức cơ hội để thể hiện sự
năng động, sáng tạo, tốc độ phát triển có thể sẽ cao hơn. Tuy nhiên, sự lạm
quyền và tư lợi lại là những sản phẩm phụ khó lòng tránh khỏi.

Để vượt qua sự bế tắc này, cần kết hợp hài hòa giữa việc ban hành luật chi
tiết với việc ban hành luật khung. Và luật khung chỉ được ban hành khi đó
là một sự cần thiết khách quan. Dưới đây là những điều kiện cụ thể để xác
định sự cần thiết phải ban hành luật khung:

1. Dự luật động chạm đến một vấn đề có nội dung phức
tạp. (Rõ ràng, ban hành những quy định chi tiết về thị trường chứng khoán
hoặc việc đầu tư mạo hiểm sẽ là một sự vội vàng. Vì chưa ai có thể hình
dung được những vấn đề phát sinh và các hành vi cần phải điều chỉnh).

2. Dự luật có nhiều đối tượng và nhiều hành vi bị điều chỉnh. (Thiếu kinh
nghiệm thực tiễn khó lòng hiểu được mối quan hệ tương tác giữa các hành
vi và tìm ra được phương pháp điều chỉnh tối ưu).

3. Dự luật được áp dụng với những điều kiện khác nhau rất lớn của các
vùng miền (Một quy định cụ thể đúng cho Hà Nội chưa chắc đã đúng cho
vùng núi của tỉnh Hà Giang).

4. Sự thay đổi diễn ra nhanh chóng. (Việc điều chỉnh giá cả bằng các quy
định cứng nhắc sẽ lợi bất cập hại vì thị trường thế giới thường xuyên thay
đổi).

Cuối cùng, nếu ban hành luật khung là một sự cần thiết thì vẫn cần áp đặt
một quy trình chặt chẽ và các tiêu chuẩn rõ ràng cho việc ban hành các văn