NHỮNG NGHỊCH LÝ CỦA THỜI GIAN - Trang 193

thợ, giữa kẻ thuê mướn và người làm công luôn luôn tiềm ẩn tranh chấp.
Một môi trường văn hóa, pháp luật phù hợp để dung hòa lợi ích, bảo đảm
sự thỏa hiệp là rất cần thiết. Và Nhà nước cũng như xã hội công dân sẽ
đóng một vai trò hết sức quan trọng ở đây.

Rõ ràng một xã hội tốt đẹp là xã hội mà cả ba chủ thể quan trọng nhất đều
được phát huy và hỗ trợ cho nhau. Ba chủ thể đó là: Nhà nước, các tổ chức
kinh tế, xã hội công dân. Động lực chính của Nhà nước là trách nhiệm, của
các tổ chức kinh tế là lợi nhuận, của xã hội công dân là tình yêu. Điều quan
trọng là chớ để xảy ra chuyện không rõ trách nhiệm đối với Nhà nước;
không có cơ hội theo đuổi lợi nhuận đối với các tổ chức kinh tế. Còn tình
yêu, nó là giá trị cao đẹp nhất, nhưng lại là điều không thể ép buộc. Nếu vẫn
còn những quỹ từ thiện được thành lập vì mục đích vụ lợi, chúng ta chưa
thật sự có một xã hội công dân.