Giá trị to lớn thứ hai mà Cách mạng tháng Tám mang lại là tự do. Tự do
cũng là một giá trị vĩnh hằng, nhưng cũng không phải là một giá trị bất
biến. Tự do đóng vai trò quyết định đối với sự giàu có và thịnh vượng của
đất nước. Bởi vì tự do là động lực, đồng thời là công cụ để phân bổ tối ưu
mọi nguồn lực. Không có tự do, một cá nhân không thể phát huy hết tiềm
năng và sức mạnh sáng tạo của mình. Không có tự do, nguồn nhân lực và
tài lực của đất nước không thể được phân bổ hợp lý tối đa. Tuy nhiên, tự do
không đương nhiên mang lại cho chúng ta công bằng. (Mà công bằng là
một trong những giá trị mà dân tộc ta đã theo đuổi trong gần suốt thế kỷ
XX). Ngược lại, tự do và cơ chế thị trường có thể làm cho sự phân cách
giàu nghèo có thể ngày càng mở rộng.
Cân đối giữa tự do và công bằng là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của hệ
thống chính trị. Tuy nhiên, đây là một nhiệm vụ khó khăn. Thiếu việc mở
rộng dân chủ và bảo đảm quyền tham gia quyết định của người dân khó có
thể thực hiện được nhiệm vụ nói trên.
