Hội nhập: Một góc nhìn
Nhận biết con voi thì dễ hơn là định nghĩa con voi. Nhận biết những biểu
hiện cụ thể của hội nhập thì dễ hơn là định
nghĩa hội nhập. Và có thể, còn hữu ích hơn. Để tránh việc phải định nghĩa
một thứ “voi” vừa phức tạp, vừa trừu tượng, xin được tiếp cận vấn đề hội
nhập bằng những ví dụ cụ thể.
Ví dụ thứ nhất, những năm gần đây chúng ta đã sản xuất ra rất nhiều cà phê.
Và chủ yếu không phải để uống, mà để bán cho thiên hạ. Thiên hạ cũng
uống rất nhiều cà phê, nhưng không nhiều đến mức có thể xài hết được
những gì mà chúng ta đã sản xuất ra. Hậu quả là cà phê bị dư thừa trên thị
trường thế giới; là cà phê bị rớt giá một cách thê thảm. Đằng sau sự rẻ rúng
của cà phê là sự cơ cực và sự phá sản của không biết bao nhiêu người nông
dân ở nước ta và ở nhiều nước xuất khẩu cà phê khác. Tuy nhiên, không
phải ai cũng thua lỗ trong việc cà phê rớt giá. Những hãng danh tiếng của
thế giới chuyên chế biến các sản phẩm từ cà phê đã thắng lớn. Họ đã mua
được cà phê nguyên liệu hết sức rẻ, mà vẫn bán các sản phẩm đã chế biến
của mình với giá không thay đổi. Và trong trường hợp này cũng như bao
giờ cũng vậy, những người lọc lõi hơn đã chiến thắng. Họ đã biết cách
khống chế cung của những sản phẩm cà phê đã chế biến, chứ không đẩy nó
lên vô tội vạ như chúng ta đã làm với những hạt cà phê nguyên liệu. Cuối
cùng thì những người tiêu dùng vẫn không thể uống cà phê từ các sản phẩm
nguyên hạt đang tràn ngập ở trên thị trường.
Ví dụ này cho thấy sản xuất ra ít cà phê chúng ta sẽ thua, nhưng sản xuất ra
nhiều cà phê chúng ta cũng thua càng lớn hơn. Hội nhập vì vậy là việc gắn
sản xuất trong nước với thị trường thế giới. Thị trường này rất to lớn, nhưng
nó đã bị chia phần từ lâu. Là người đến sau, chúng ta có thể phá thị trường
đó dễ hơn là làm chủ nó. Tuy nhiên, nếu chúng ta có thể phá thì chúng ta
