Matelote và Gibelotte cũng dự vào công việc. Gibelotte chạy đi chạy lại
mang gạch đá. Ả dựng chiến lũy cũng mệt nhọc như hầu rượu cho khách,
vừa làm vừa ngái ngủ.
Một cỗ xe chở khách đóng hai con ngựa trắng đi qua đằng đầu phố.
Bossuet nhảy qua đống đá chạy lại giữ anh đánh xe, bảo hành khách xuống
hết. Anh giơ tay ra đỡ các bà, các cô xuống, ra lệnh cho người đánh xe cút đi
và dắt cả xe ngựa về.
— Xe khách không được đi qua trước Corinthe, - anh nói. «Non licet
omnibus adire Corinthum»
Một lát sau, họ thả hai con ngựa đi công trên đường phố Mondétour và lật
cỗ xe xuống để hoàn thành việc dựng chiến lũy. Bà Hucheloup hoảng quá
chạy lên tầng thứ nhất để trốn. Hai mắt bà lờ đờ, ngơ ngác nhìn mà không
thấy, miệng lập cập ấp úng kêu không ra tiếng. Bà làu bàu:
— Rõ là ngày tận thế!
Joly ghé môi hôn cái cổ béo phị, đỏ và nhăn nheo của bà và nói với
Grantaire:
— Này cậu, mình vẫn chưa cho cái cổ đàn bà là một vật hết sức thanh tú.
Nhưng Grantaire thì cao hứng đến tột độ. Thấy Matelote lên lầu, Anh ôm
nó ngang lưng và cười quang quác qua cửa sổ:
— Matelote xấu xí! - Anh hét. - Matelote là sự xấu xí mơ ước! Nó là con
quái vật. Nó sinh ra là vì thế này: Một lão thợ nặn tượng thường làm tượng ở
các đầu ống máng cho nhà thờ, một hôm phải lòng một tượng ống máng, cái
tởm nhất. Anh ta cầu khẩn thần ái tình cho tượng sống dậy. Và đó là
Matelote. Đồng bào nhìn xem: Tóc nó màu hung đỏ râu ngô như tóc ả nhân
tình Titien
ngày xưa. Nó lại là một con bé ngoan. Đàn bà mà ngoan thì
đánh trận cùng anh hùng. Tớ bảo đảm thế nào nó cũng chiến đấu ra trò. Còn
mụ Hucheloup cũng là một mụ già can đảm đấy. Hãy xem râu mép của mụ!
Râu này mụ thừa hưởng của đức ông chồng đấy. Một nữ kỵ binh chứ vừa
đâu! Mụ cũng chiến đấu cho mà xem. Chỉ hai người này cũng đủ làm cho cả
vùng ngoại ô phát khiếp. Các đồng chí, chúng ta sẽ lật đổ Chính Phủ. Cái đó
cũng thực như từ acide margarique đến acide formique có mười lăm thứ
acide trung gian. Vả lại, tớ cóc cần, ông cụ tớ ghét tớ vì tớ chẳng hiểu gì về
toán, ở đời tớ chỉ hiểu có ái tình và tự do. Tớ là thằng Grantaire hiền lành!
