IX
MỘT THẾ KỶ SAU TẤM MẠNG
Vì chúng tôi đang kể lại một số chi tiết về lịch sử của tu viện Petit Picpus
và đã mạnh dạn trổ một cái cửa sổ để nhìn vào cái nhà kín đáo này, chúng tôi
cũng xin độc giả cho phép kể một chuyện nhỏ nữa, không liên quan đến
cuốn sách này, nhưng tiêu biểu và bổ ích vì chuyện ấy cho chúng ta hiểu
rằng nhà tu kín này cũng có những nhân vật độc đáo của nó.
Ở trong tu viện ngày trước có một bà già một trăm tuổi ở nhà tu
Fontevrault đến. Trước Cách Mạng bà đã sống trong xã hội thượng lưu. Bà
thường nhắc đến ngài De Miromesnil, Thượng Thư Bộ Tư Pháp dưới triều
vua Louis XVI và một bà Chánh Án mà bà rất quen thuộc. Điều thích thú và
tự hào của bà là luôn nhắc đến hai cái tên ấy trong bất cứ câu chuyện nào. Bà
nói rất nhiều điều kỳ diệu về tu viện Fontevrault, bà bảo nó như là một thành
phố và ở trong tu viện có cả những đường phố. Bà nói giọng Picard làm cho
các cô lưu trú buồn cười. Năm nào bà cũng khấn nguyện lại một lần và khi
làm lễ khấn nguyện, bà nói với vị Linh Mục chủ lễ: “Đức Cha Saint François
đã trao cho Đức Cha Saint Julien, Đức Cha Saint Julien đã trao cho Đức Cha
Saint Eusèbe, Đức Cha Saint Eusèbe đã trao cho Đức Cha Saint Procope…
và như thế con xin trao cho cha”. Các cô gái lưu trú tha hồ cười, không phải
cười thầm, mà cười sau tấm mạng che mặt. Những tiếng khúc khích đáng
yêu nén lại khiến các mẹ tư vấn cau mày.
Một lần khác bà lão trăm tuổi ấy kể lại chuyện xưa. Bà bảo khi bà còn trẻ,
các tu sĩ dòng Bernardins chẳng chịu thua bọn lính ngự lâm pháo thủ. Thật là
một thế kỷ ồn ào, nhưng đó là thế kỷ 18. Bà kể lại tục của xứ Champenoise
và xứ Bourgogne uống bốn thứ rượu. Trước Cách Mạng khi một nhà quyền
quý, một vị Thống Chế, một Ông Hoàng, một Công Tước, một ông nghị đi
ngang qua một thành phố xứ Bourgogne hay xứ Champenoise, thì phái đoàn
thành phố đến chúc mừng và dâng rượu trong bốn cái bát hình con thuyền
bằng bạc, đựng bốn thứ rượu khác nhau. Bát thứ nhất ghi: Rượu khỉ, bát thứ
hai: Rượu sư tử, bát thứ ba: Rượu cừu và bát thứ tư: Rượu lợn. Bốn chữ ghi
chú đó nói lên bốn bậc thang mà người say rượu lần lượt tụt xuống. Độ say
