19. Khẩu pháo hỏng trên mặt trận
1931
Tiền không có quê hương; những tên tài phiệt không có lòng yêu
nước mà cũng chẳng tử tế gì; mục đích duy nhất của họ là kiếm
lời.
NAPOLEÙON BONAPARTE
Mùa xuân năm 1931, nước Đức bị đè nặng bởi những nỗi cay
đắng chung và sự tuyệt vọng cá nhân. Số liệu chính thức cho thấy
4,7 triệu người, gần 25% lực lượng lao động, gấp đôi con số thất
nghiệp của Mỹ, không có việc làm. Đó là không kể 2 triệu người khác
bị buộc phải làm việc bán thời gian. Các hiệu cầm đồ tăng lên gấp
bội, tương tự như những kẻ bói toán, xem số mệnh hay lang băm
khác. Thậm chí trước khi các Hooverville [dành cho người thất
nghiệp vô gia cư] trở nên quen thuộc tại khắp các thành phố ở Mỹ
thì những khu ổ chuột đầy người sống trong các lều trại và hộp
đóng hàng tạm bợ đã lan rộng khắp các công viên và cánh rừng
quanh Berlin. Những trại này thể hiện khả năng bẩm sinh của người
Đức là rất có tổ chức, ngay từ đầu họ đã có “thị trưởng”, “hội đồng
thị trấn” và các bếp ăn cộng đồng của riêng mình mặc dù ở đó phụ
nữ chỉ nấu món củ cải.
Về sau, gánh nặng quá lớn của hai vấn đề song song là nợ nước
ngoài và nghĩa vụ bồi thường chiến tranh đã khiến nước Đức rơi
vào tình trạng bất ổn liên miên từ khoảng giữa năm 1929.
