77
Lời lời châu ngọc, hàng hàng gấm thêu
thì kết thúc khi tất cả mọi người tham gia đều đạt
được mục đích của mình, đều hài lòng với kết luận
cuối cùng.
Chính do sự khác biệt như trên mà một cuộc tranh
cãi thường bao giờ cũng chia thành hai “phe”. Tất cả
những ai tham gia tranh cãi đều phải thuộc về một
trong hai phe đó, và càng có nhiều người tham gia thì
sẽ càng căng thẳng, gay gắt hơn, đôi bên dễ dàng trở
nên hằn học, đối địch nhau. Và phe chiến thắng - nếu
có - bao giờ cũng trở thành thù nghịch với phe thất
bại.
Tranh luận thì khác hẳn, có thể chấp nhận sự tham
gia của bất cứ ai quan tâm đến vấn đề, và người tham
gia không phải thuộc về phe nào cả. Mỗi người chỉ
cần khách quan trình bày quan điểm, ý kiến của riêng
mình, đồng thời biết lắng nghe quan điểm, ý kiến của
những người khác. Vì thế, một cuộc tranh luận càng
có nhiều người tham gia thì ý kiến càng thêm phong
phú, đa dạng, và vấn đề được tranh luận càng dễ được
làm sáng tỏ hơn, kết luận cuối cùng càng được chính
xác hơn. Bất cứ ai đưa ra ý kiến được nhiều người
chấp nhận nhất sẽ nhận được sự hoan nghênh của mọi
người khác chứ không phải là sự thù nghịch.