75
Lời lời châu ngọc, hàng hàng gấm thêu
sự va chạm bằng lời nói hầu như xảy ra ở bất cứ nơi
đâu và bất cứ lúc nào trong cuộc sống.
Vì là một thứ “vũ khí” cực kỳ đơn giản và rất dễ
“khai hỏa”, nên những trận “đấu võ mồm” có thể diễn
ra ở rất nhiều mức độ khác nhau. Từ một sự chỉ trích
nhỏ nhặt cho đến những phê phán gay gắt, từ những
lời qua tiếng lại trong sự gặp gỡ thoáng qua mỗi ngày
cho đến những luận điệu công kích nhau một cách có
hệ thống, được ghi chép cẩn thận để có thể phổ biến
cho thật nhiều người biết đến... Tất cả đều là những
biểu hiện khác nhau của việc sử dụng lời nói trong
giao tiếp. Chúng có thể mang lại sự hòa hợp, tiến bộ,
nhưng cũng có thể dễ dàng gây ra những tổn thương,
đổ vỡ...
Hầu hết mọi trường hợp lời nói gây ra thương tổn
đều là do người nói muốn tranh lấy phần ưu thế, phần
đúng, phần phải về mình. Những trao đổi mang tính
cách giải thích hoặc chia sẻ thường không bao giờ gây
ra thương tổn cho người nghe. Vì thế mà nguyên tắc
thứ hai trong sáu pháp hòa kính nhấn mạnh là “lời nói
hòa hợp, không tranh cãi”.
Nói năng hòa nhã, êm dịu đã là biểu hiện của sự
khôn ngoan, nhưng nếu biết tránh đi sự tranh cãi mới