Nhiều tựa sách đã chứng minh cho hàng ngàn nhận xét hết sức sáng
suốt và luôn mang tính nhân bản sâu sắc của ông. Bốn mươi năm nghiên
cứu như thế!…
Janet có nói “… việc thu hẹp các chuyên khoa không phải là một
điều hay; nếu người ta chỉ phụ trách môn tâm lý, thì sẽ có rất nhiều hậu quả
tai hại… Vì bằng chính cái định nghĩa thôi, môn tâm lý phải tiếp cận đến
mọi thứ. Nó mang tính toàn cầu. Bất cứ đâu cũng có những sự kiện tâm
lý…”
NGƯỜI BÌNH THƯỜNG VÀ KHÔNG BÌNH THƯỜNG DƯỚI
CON MẮT CỦA JANET.
Đây là quan niệm chủ yếu của tâm lý học… và cho sự cân bằng
trong đời sống hàng ngày. Những tình trạng thường thấy nơi con người là
gì? Đó là việc họ chìm ngập trong các tình huống. Mà các tình huống đó lại
đòi hỏi sự thích nghi… với những tổn thất tối thiểu có thể có được. Chính
điểm này tạo ra sự khác biệt giữa người bình thường và người không bình
thường.
Để dễ hiểu hơn, chúng ta hãy lấy một thí dụ sinh lý: một bữa ăn.
a) Con người được xem là bình thường ngay lúc anh ta tiêu hóa, hấp
thụ một cách trọn vẹn những món của bữa ăn. Sự tiêu hóa được tiến hành
mà không gặp bất cứ một trở ngại nào, một cách trơn tru.
b) Con người được xem là không bình thường ngay lúc anh ta tiêu
hóa, và dạ dạy anh ta buộc phải làm việc vất vả. Như người ta thường nói
“tôi ăn phải cái gì đó không tiêu”. Hơn nữa, có vài triệu chứng có thể xuất
hiện: ợ, nôn mửa, khó ở, chóng mặt. Như thế có một món nào đó không
được hấp thụ một cách trọn vẹn như các món ăn khác.
Bây giờ chúng ta thử xem xét vấn đề này về mặt tâm lý.
Một người bình thường là người có “trạng thái” tâm lý khỏe mạnh
và hài hòa. Chúng ta hãy thí dụ người đó đang đứng trước một tình huống