– Y không hề ý thức là anh ta cảm thấy sung sướng mỗi khi anh ta bị
khiển trách. Cấp chỉ huy của anh ta tuyên bố “Một khiển trách sẽ làm cho
anh ta như sống lại, tôi cũng không hiểu tại sao. Có vẻ như anh ta tìm kiếm
việc đó… Anh ta không thể nào làm việc hay như thế từ khi tôi phạt anh ta”.
Tại sao? Đơn giản là vì sự trừng phạt đó tượng trưng cho anh ta “sự nghiêm
khắc của người cha”! Và cách làm việc hoàn hảo sau đó giúp cho anh ta đạt
lại sự độ lượng, thiện cảm và sự tha thứ. Anh ta cảm thấy sung sướng bởi vì
anh ta cảm thấy mình được tha thứ…
– Z một người lái xe hơi năm mươi tuổi, rất thông minh đã nói với
tôi “… chuyện này có vẻ phi lý mà tôi cũng không hiểu vì sao… nhưng ông
có biết là tôi cũng khá lập dị khi lái xe không? Tốt lắm! Nhưng mỗi khi có
một nhân viên cảnh sát đứng tại ngã tư đường thì không ai tôn trọng luật lệ
đi đường hơn tôi. Nhưng đây không phải là việc tôn trọng luật lệ bắt tôi phải
thế đâu, hoặc tôi sợ bị phạt đâu, mà là một cái gì đó thầm kín hơn. Tôi có
cảm tưởng như tôi muốn cho người cảnh sát biết là tôi tôn trọng luật lệ…
mặc dù tôi không hề quen biết người cảnh sát đó và có thể tôi không bao giờ
gặp lại anh ta… Tôi có cảm tưởng tôi như là một đứa trẻ đang bị người cha
quan sát và ông ta sẽ nói “những gì con vừa làm là tốt đấy…”
Tôi xin có lời khen sự thông minh sáng suốt của Z, đã biết tự nhận
xét mình đến mức độ đó. Sau khi phân tích cuộc đời của ông Z, người ta
nhận thấy mặc cảm OEdipe đã biểu lộ. Và cái chi tiết nhỏ này (trong hàng
trăm cái khác) cho thấy nhân viên cảnh sát tượng trưng cho Quyền Lực, hay
là Người Cha. Và nếu ông Z lái xe một cách nghiêm chỉnh, không phải vì
ông ta sợ bị phạt. Nhưng để có được, dù ở cách xa, sự thiện cảm khoan dung
mà nó đồng nghĩa với sự tha thứ.
MẶC CẢM OEDIPE VÀ SỰ ĐAU KHỔ
Những hậu quả của mặc cảm này vô cùng da dạng, và luôn rất khó
chịu. Trong cuộc sống thường ngày, chúng biểu lộ hàng trăm thái độ khác
nhau mà chủ thể không hề ý thức được và chúng thường tạo một cảm xúc
hết sức mơ hồ, một dạng cảm xúc nặng nề không rõ ràng… Những hậu quả
của mặc cảm OEdipe đôi khi tiến rất xa. Có nhiều cuộc đời bị thất bại hoàn
