Như chúng ta đã thấy, cảm thức tự ti, cũng như nhu cầu ưu thế, được
biểu hiện bằng nhiều nét điểm xuyết tinh tế hầu tạo thành một bức tranh
hoàn chỉnh. Có khi, trong một khoảnh khắc người rối loạn thần kinh nhận
thấy một phản ứng nào đó là không thật. Nhưng anh ta loại bỏ ngay cái cảm
nghĩ đó, nhất là khi nó liên quan đến những hành vi có thể làm cho anh ta
lầm tưởng đến sức mạnh và sự hoàn hảo của chính mình. Tại sao vậy? Bởi
vì anh ta có nguy cơ nhận ra chính con người mình. Để sau đó khinh bỉ và
thù ghét chính mình. Tôi xin các bạn nhớ cho kỹ là không có lý do gì anh ta
phải như thế bởi vì anh ta có tội tình gì đâu. Trong trường hợp của anh ta,
bất cứ người nào khác cũng sẽ tìm kiếm các bù trừ. Dù sao đi nữa, chỉ cần
nghĩ đến các bù trừ thôi cũng có thể làm cho người rối loạn thần kinh phải
hoảng sợ. Chúng ta hãy tỉ dụ anh ta thực hiện những hành vi tốt đẹp, lịch
thiệp và đáng nể; anh ta được xem như là một người tốt và không vụ lợi;
rằng anh ta có thể “ban tặng tất cả cho người khác”, v.v… Như vậy anh ta sẽ
nghĩ mình có “những đức tính đó”, mà chúng thật sự đang che đậy nhiều vết
thương thầm kín! Anh ta sẽ nghĩ những hành vi đó là vàng ròng.
Và chúng ta hãy thí dụ người đó đột nhiên nhận thấy khối vàng ròng
đó chỉ là “hàng mạ” mà thôi. Anh ta biết rõ nhưng không có sự chuẩn bị nào
rằng những đức tính đó che giấu nhiều cảm thức tự ti, thù nghịch, ích kỷ,
hèn yếu, sợ hãi thì sao? Anh ta nghĩ mình là một con người mạnh mẽ, cởi
mở, tốt, biết thương người; và rồi đột nhiên anh ta đứng trước những đổ nát
của chính con người mình. Tất cả những cấu trúc đó đổ sụp xuống vực
thẳm… Điều gì sẽ xảy ra? Đơn giản là người rối loạn thần kinh này cũng sẽ
đổ nhào… Toàn bộ cơ chế an toàn kia sẽ bể vụn…
* Vì vậy một người rối loạn thần kinh không thể nào tự giúp mình
được, ít ra là lúc ban đầu. Nhà tâm lý học phải can thiệp vào. Liệu pháp trị
liệu tâm lý học đôi khi rất nhức nhối nhưng rất cần thiết. Bằng tâm lý học,
người rối loạn thần kinh, về mặt tinh thần, cảm thấy mình trần trụi và run
rẩy, bị tước lột hết những quần áo sáng chói mà phẩm chất lại thuộc loại
xấu. Sau đó tâm lý học mới tạo cho anh ta những loại quần áo được may
