Lời giới thiệu
“Tôi có thể cãi thắng mọi chủ đề trước mọi đối thủ. Mọi người
biết điều đó và cố đá tôi ra khỏi những bữa tiệc. Thường thì để tỏ
ra tôn trọng, họ chẳng thèm mời tôi đến những bữa tiệc đó.”
- Dave Barry -
Biết về tranh luận để làm gì?
Tranh luận là chủ đề yêu thích được các triết gia Hy Lạp cổ đại
nghiên cứu từ rất xa xưa. Ngày nay, những cuộc tranh luận diễn ra
khắp nơi, dưới mọi hình thức. Từ việc bạn và bạn bè mình “bàn bạc”
xem nên đi xem phim gì đến những cuộc tranh luận chiến lược diễn
ra trong phòng kín của các nguyên thủ quốc gia. Chúng ta tranh luận
nhiều đến nỗi coi nó quá bình thường và không có gì phải bàn tới.
Nói đến tranh luận chúng ta thường nghĩ tới hoạt động có hai chủ
thể người tham gia (chẳng hạn như tranh cãi miệng hay bút chiến
trên báo chí) mà tôi tạm gọi là tranh luận trực tiếp. Tuy nhiên, trong
thực tế còn rất nhiều tranh luận mang tính gián tiếp, nghĩa là
không có sự tham gia của hai chủ thể.
Chẳng hạn như, bạn đọc một thông tin quảng cáo trên báo Tuổi
Trẻ với nội dung: “Nước lau nhà Clan tiêu diệt tất cả vi trùng vì được
hiệp hội những người ghét vi trùng chứng nhận.” Bản thân thông điệp
đó là một kết luận: vì được hiệp hội những người ghét vi trùng công
nhận, do đó nước lau nhà Clan tiêu diệt tất cả vi trùng. Ngay lập tức
bạn sẽ có những ý kiến đồng tình hoặc phản đối cho với phát biểu
trên. Khi không đồng tình, trong đầu bạn bật ra những lý lẽ phản
biện sẵn sàng đáp trả lại hãng sản xuất nước lau nhà Clan.