Tháng Mười năm 2006, trong khi một đội tàu siêu sân bay của hải quân
Hoa Kỳ dẫn đầu bởi chiếc USS Kitty Hawk dài 320 mét đang tự tin vượt
biển Hoa Đông giữa miền Nam Nhật Bản và Đài Loan, thận trọng để ý việc
của mọi người xung quanh, thì một tàu ngầm hải quân Trung Quốc trồi lên
mặt nước ngay giữa đội hình mà không hề cảnh báo.
Một tàu sân bay Hoa Kỳ thuộc kích cỡ như vậy thường được bao quanh
bởi khoảng mười hai tàu chiến khác, được che chắn trên không và có tàu
ngầm bảo vệ dưới nước. Con tàu của Trung Quốc, một tàu ngầm tấn công
lớp Tống, có thể rất im lặng khi chạy bằng điện năng, nhưng dù sao sự kiện
này vẫn tương đương với việc một nhà quản lý của Pepsi-Cola bất ngờ xuất
hiện giữa một cuộc họp hội đồng quản trị của Coca-Cola sau khi nghe lén
dưới gầm bàn nửa giờ.
Cảm xúc của người Mỹ là vừa kinh ngạc vừa tức giận. Kinh ngạc bởi vì
họ không ngờ Trung Quốc có thể làm điều đó mà không bị họ phát hiện, tức
giận bởi vì họ đã không phát hiện được và vì họ coi đó là hành động khiêu
khích, đặc biệt là tàu ngầm Trung Quốc nằm trong tầm ngư lôi của Kitty
Hawk. Họ lên tiếng phản đối, có lẽ hơi ồn ào quá, và người Trung Quốc phát
biểu: “Ôi! Thật là trùng hợp, việc chúng tôi nổi lên ở giữa đội chiến hạm của
quý vị vốn nằm ngoài khơi bờ biển của chúng tôi, chúng tôi nào có biết.”
Đây là thuật ngoại giao pháo hạm đảo ngược của thế kỷ 21; khi xưa
người Anh thường bố trí một tàu chiến ngoài khơi vùng bờ biển của một thế
lực nhỏ nào đó để báo hiệu ý định của họ, nay người Trung Quốc đột ngột
xuất hiện ngoài khơi vùng bờ biển của chính họ như một thông điệp rõ ràng:
“Hiện nay chúng tôi là một cường quốc hàng hải, đây là thời của chúng tôi,
và đây là vùng biển của chúng tôi.” Trung Quốc phải mất đến bốn ngàn
năm, nhưng rốt cuộc họ đã bắt đầu tiếp cận một hải cảng - và một tuyến
đường vận chuyển - ngay gần nơi bạn.