thường, họ cũng làm cho đạo quân Mecca không còn lòng dạ nào dám rượt
theo và rồi quân đội họ rút lui ra khỏi chiến trường với sự e dè của địch
quân.
Một điều đáng chú ý là trong cả hai trận đánh, Mohammed lúc nào cũng
giữ thế thủ, chỉ đánh chống lại những kẻ hiếu chiến từ xa đến có ý muốn
tiêu diệt càn quét dân Hồi.
Hai năm sau, bộ lạc Quraish họp cùng các hộ lạc đồng minh, mở cuộc
tấn công quyết thắng Mohammed và dân Hồi. Với một lực lượng 24 ngàn
người, quân địch tiến đến bao vây Medina. Nhưng sau một tháng trời công
phá dữ dội mà không phá vỡ được công sự phòng thủ của thành Medina,
quân sĩ Mecca bắt đầu mỏi mệt, lương thực cạn dần, thêm bị phong ba bão
táp làm hư hao trại đóng quân, Ahu Sufyan, tướng lãnh cầm đầu quân
Mecca ra lệnh rút quân.
Cuộc hưu chiến của Hudaibiya được công bố, Mohammed làm một cuộc
hành hương đến Mecca và trong một không khí hoà bình cởi mở, người Hồi
giáo lại đoàn kết trong sức mạnh.
Sau vài năm, các mối thù hận vẫn chưa hoàn toàn rửa sạch, Mohammed
và dân Mecca lại bắt đầu đối nghịch nhau. Nhưng bây giờ, thế lực người
Hồi đã mạnh mẽ. Mohammed tiến đánh Mecca và chiến thắng vẻ vang mà
không tốn một giọt máu, quân Mecca đầu hàng một cách nhanh chóng và
không có một sự kháng cự nào đáng kể.
Đó là sự thành công cuối cùng của Hồi giáo. Ngôi đền linh thiêng Kaaba
được tẩy uế, các tượng thần đều bị dẹp bỏ, chế độ đa thần được huỷ bỏ và
nước Ả Rập cùng liên kết để thờ một Thượng Đế duy nhất.
Mười năm sau cuộc bôn đào của Mohammed, trong một không khí hoà
bình, các tàn tích của tà giáo đều bị quét sạch, Mohammed khoác chiếc áo
của người đi hành hương và đi Mecca để làm một chuyến hành hương cuối
cùng từ giả. Ông cầu nguyện Thượng Đế ban phép lành cho ngôi đền thờ
tại Mecca. Rồi sau khi làm tất cả nghi lễ của một cuộc hành hương, ông
rước lễ đến Mina và Arafat, tại đây, ông kết thúc bài kinh cầu nguyện của
