ta phải chú ý rằng sự công bố những bản điều trần đó cũng giống như một
thể thức tuyên truyền.
Luther là một khuôn mặt lạ lùng đối với vai trò một lãnh tụ tôn giáo. Một
con người linh động, to lớn, khi có dịp cũng sẵn sàng ăn tục nói phét, mặc
dù ông đã là một cây viết khá bay bướm; hơn nữa, một con người rất dễ
phiền toái và khó chịu khi phải chung đụng với những người thuộc giai cấp
cao hơn, tóm lại, ông là một con người của đại chúng. Tuy nhiên, trong
người ông có một ngọn lửa đam mê và tinh thần tranh đấu mãnh liệt. Sau
khi rời bỏ nơi chôn nhau cắt rún là Eisleben, nơi ông đã chào đời năm
1483, ông đã tự chuốc lấy cho mình nỗi phiền toái trong vòng nhiều năm
với những hoài nghi khắc khoải không ngừng về vấn đề siêu thoát linh hồn.
Với lòng nhiệt thành quá độ, ông bất chấp luật pháp, gia nhập tu viện
Enfurt thuộc dòng Augustin và một lần nữa tại đó, ông đã nhìn thấy Chúa
Trời như một quan toà lúc nào cũng ám ảnh tâm trí ông, ông tập khổ hạnh,
tự kiêng ăn uống, tự trừng phạt mình, cố gắng tập luyện những điều vượt
quá xa những giáo điều. Nhưng tất cả những sự khổ hạnh của ông không đi
đến đâu cả. Những mối hoài nghi của ông vẫn chưa nguôi ngoai, những
điều lo nghĩ khổ sở của ông càng gia tăng hơn là giảm đi. Sau đó, ông phải
thốt lên “Nếu có một tu sĩ nào đã được lên Thiên Đường do sự phán xét của
tu viện, thì chắc tôi sẽ làm được như vậy”.
Năm 1507, Luther trở thành một giáo sĩ, năm 1508, ông diễn thuyết về
triết lý tại Đại Học đường mới xây cất là Wittenberg. Năm sau, đề tài của
ông là trình bày về quyển Kinh Thánh, nhưng lại cảm thấy ông không bao
giờ thích hợp để theo những nghi thức cổ truyền của Thiên Chúa. Năm
1510, ông đến La Mã, nhưng tại đây ông đã nhìn thấy sự lạm quyền của
hàng giáo phẩm cao cấp và điều đó khiến ông xung đột với Toà Thánh. Bảy
năm sau, lúc đó ông đã ba mươi bốn tuổi, đang làm giáo sư thần học tại
Wittenberg. Ông gây được thanh thế tiếng tăm nhờ những bài giảng đạo,
trong đó trình bày một cách rõ ràng nguyên thuỷ dòng tư tưởng của ông là
“Tìm hiểu đến cái nhân trong một hạt đậu, hạt lúa trong một cây lúa và tuỷ
trong xương”. Ông đã nói như vậy, nhưng ông cũng chưa có một thái độ gì
