Luther chết năm 1546, lúc sáu mươi ba tuổi, ông đã làm một cuộc hành
trình đến Eisleben, nơi mà ông đã sống suốt cả thời thơ ấu, để giải quyết
một vài tranh chấp nhỏ. Thời tiết lạnh buốt và sức khoẻ ông giảm sút dần.
Ông tổ chức giảng đạo lần cuối cùng tại nhà thờ, nhưng bất chợt ngừng lại
trước khi bài giảng chấm dứt, bốn hôm sau ông qua đời ngày 18 tháng Hai
năm 1546. Ở giây phút cuối cùng của cuộc đời, khi được hỏi có giữ khăng
khăng mãi đức tin mà ông đã giảng dạy hay không, ông trả lời trong hơi thở
hấp hối “có”.
Thi hài ông được mang về Wittenberg, được những người quý phái và
quân đội theo hộ tống cùng hàng ngàn dân quê nối đuôi theo tiễn đưa làm
thành một con đường dài. Ông được an nghỉ trong một thánh đường nơi mà
hai mươi chín năm trước ông đã đóng đinh 95 bài văn lên cánh cửa.
Luther là một khuôn mặt vĩ đại nhất trong cuộc cải cách tôn giáo. Thật ra
lúc đầu, ông cũng không có ý muốn chết ngoài Giáo hội La Mã, nhưng ông
vẫn là nguyên nhân hứng khởi cho cả phong trào cải cách tôn giáo. Bản
chất của ông không phải là giáo sư thần học. Nhưng chủ nghĩa ông đặt ra
có vẻ mâu thuẫn nhau, và trước khi ông chết, những người theo ông đã
phân tản ra làm ba nhóm và tình trạng phức tạp đó cũng vẫn còn. Nhưng
sức mạnh ở con người ông đã che khuất tất cả những người theo sau ông là
Zwingli, Melanchthon, Calvin. Sức mạnh và năng lực tràn đầy của ông là
những động lực dẫn đầu cho một phong trào đã biến đổi thế giới thời trung
cổ sang một thế giới mới.
