sẽ khoác một ý nghĩa mới cho nỗi đau cũ. Và điều bất ngờ chính là thủ phạm đã
biến thành ân nhân, thành người giải thoát ta.
Vài tháng sau cuộc gặp ấy, tôi gọi điện thoại cho cô Polly và biết rằng cô đã
áp dụng cách “tưởng nhớ tình địch” mà tôi gợi ý và cô... đã thành công. Tất nhiên
cách này không dành cho tất cả mọi người, nhưng tỷ lệ thành công thường cao
hơn tôi nghĩ.
Liệu ta có thể và có nên chiến thắng ghen tuông?
Những trao đổi về ghen tuông luôn liên quan đến việc ghen tuông là bẩm
sinh hay do dung dưỡng. Có phải ghen tuông được gắn chặt, in hằn trong sâu
thẳm nhất của lịch sử tiến hóa của con người, hay là một phản xạ được học, một ý
niệm được xã hội sinh ra từ những ý tưởng lỗi thời về đơn giao? Đây là tranh
luận sôi nổi và mới mẻ nhất về chủ đề ghen tuông.
Các nhà tâm lý tiến hóa nhận ra ghen tuông có mặt ở tất cả các xã hội trên
thế giới. Họ khẳng định rằng ghen tuông phải là một cảm xúc bẩm sinh, được lập
trình vào gen, “một cơ chế thích nghi được thiết kế sắc sảo phục vụ cho lợi ích
của tổ tiên chúng ta và có khả năng sẽ tiếp tục phục vụ cho lợi ích của chúng ta
ngày hôm nay”, nhà nghiên cứu David Buss đã nhận định. Các nhà tâm lý phát
triển bảo chúng ta rằng cảm xúc ghen tuông xuất hiện ở giai đoạn đầu đời, chừng
18 tháng, rất lâu sau các cảm xúc hạnh phúc, buồn, tức giận và sợ hãi. Vì sao lại
chậm như vậy? Giống sự nhục nhã và tội lỗi, ghen tuông là một cảm xúc đòi hỏi
phải có sự phát triển về nhận thức để có thể nhận biết một cá thể này và một cá
thể khác.
Một quan điểm bất đồng lớn khác trong tranh luận về ghen tuông chính là
giới. Bản đồ kinh điển thể hiện nam giới bám chặt lấy nó trước nguy cơ bất định
về vai trò làm cha, còn phụ nữ, trước sự mất đi của cam kết và các tài nguyên cần
thiết để chăm sóc cho những đứa trẻ. Do đó, lý thuyết phổ biến cho rằng cơn
ghen của phụ nữ phần lớn là vì cảm xúc, còn nam giới là vì tình dục.
Thú vị thay, nghiên cứu cho thấy điều ngược lại ở những người đồng tính:
phụ nữ đồng tính nữ dễ ghen tuông vì tình dục nhiều hơn đồng tính nam, và đồng
tính nam cho thấy ghen tuông vì cảm xúc nhiều hơn so với đồng tính nữ. Có thể
cho rằng sự nghịch đảo này cho thấy rõ chúng ta cảm thấy đe dọa nhiều nhất là
khi chúng ta cảm thấy kém an toàn nhất.
