trăng hoa, người đàn bà lăng loàn,... Những từ ngữ này không chỉ phản ánh phán
xét của chúng ta mà thậm chí còn khuyến khích sự phán xét đối với ngoại tình.
Từ “ngoại tình” (adultery) có nghĩa gốc từ tiếng Latin là “thối nát”
(corruption). Khi cố gắng tìm cách mang đến một góc nhìn trung dung hơn về
chủ đề ngoại tình, tôi đã gặp một số khó khăn khi tìm kiếm những từ ngữ trung
tính.
Ngay cả các nhà trị liệu tâm lý cũng hiếm khi có những đối thoại không
thiên kiến về chủ đề ngoại tình. Họ thường tập trung chú ý đến những tổn thương
do ngoại tình gây ra, cách ngăn ngừa những tổn thương hoặc làm sao phục hồi
sau khi bị phản bội. Vay mượn từ ngôn ngữ của bộ luật hình sự, các nhà trị liệu
viên thường gọi người bị phản bội là “bên bị tổn thương” và người phản bội là
“kẻ phạm tội”. Nói chung, người bị phản bội thường được quan tâm rất nhiều.
Các nhà trị liệu tâm lý thường có rất nhiều lời khuyên chi tiết cho người đã lỡ “ăn
vụng” về những việc cần làm để giúp vợ/chồng mình vượt qua nỗi đau bị phản
bội.
Hậu quả của ngoại tình có thể hết sức đau đớn, và không có gì ngạc nhiên
khi hầu hết mọi người đều muốn có quan điểm rõ ràng đối với ngoại tình, hoặc là
phản đối, hoặc là ủng hộ. Mỗi khi tôi kể với ai đó rằng tôi đang viết một quyển
sách về ngoại tình, người đó liền lập tức hỏi: “Chị bênh vực hay phản đối chuyện
ngoại tình?”, cứ như thể chỉ có hai thái độ có thể lựa chọn đối với chuyện ngoại
tình. Tôi thường chỉ trả lời lập lờ rằng: “Vâng...”.
Đằng sau câu trả lời lập lờ nước đôi này chính là mong mỏi chân thành của
bản thân tôi muốn mở ra một cuộc đối thoại ít phán xét và tế nhị hơn về chủ đề
ngoại tình và những tình thế khó xử mà ngoại tình tạo ra. Chuyện tình yêu, ham
muốn vốn rất phức tạp, thế nên chúng ta không thể dễ dàng phân định rạch ròi tốt
– xấu, đúng – sai, nạn nhân – thủ phạm.
Xin nói rõ hơn, không kết tội không đồng nghĩa với tha thứ, và có một sự
khác biệt rất lớn giữa thấu hiểu và bào chữa cho ngoại tình. Nhưng một khi ta thu
gọn cuộc đối thoại về ngoại tình xuống mức chỉ còn là đưa ra những phán xét thì
chúng ta sẽ chẳng còn gì để nói với nhau!
Tôi còn nhớ, trong một buổi nói chuyện của tôi, ông cụ Benjamin, khoảng
70 tuổi, đã gặp riêng tôi để giãi bày tâm sự. Ông hỏi: “Theo cô, khi một bà vợ đã
quên tất cả mọi thứ, quên luôn cả tên chồng, rồi ông chồng yêu một người phụ nữ
khác, thì ông chồng ấy có bị xem là đã ngoại tình không?”.
