Cô Priya không thể hiểu vì sao mình dính vào chuyện này. Cô cũng tin rằng
cô ngoại tình vì hôn nhân của mình đang trục trặc hay khiếm khuyết chỗ nào đó.
Tuy nhiên, khi cô ca tụng ngút trời mây cuộc hôn nhân của mình, tôi bắt đầu ngờ
rằng lý do thật sự khiến cô ngoại tình không liên quan đến cuộc hôn nhân hay
chồng của cô.
Trong những tình huống thế này, việc kiên trì “săm soi” cuộc hôn nhân
hòng tìm ra lý do ngoại tình chính là một ví dụ về “hiệu ứng đèn đường” – được
hiểu nôm na là một người say rượu đánh rơi cái chìa khóa trong đêm, anh ta
không tìm cái chìa ở nơi đánh rơi mà lại tìm ở nơi có ánh đèn. Con người có
khuynh hướng tìm kiếm điều mình muốn ở những nơi dễ tìm thấy hơn là những
nơi thực sự có thể tìm thấy.
Có lẽ điều này giải thích vì sao có quá nhiều cặp đôi đồng tình với lý thuyết
“triệu chứng”. Theo cách này, họ tập trung “tấn công” vào địa hạt mối quan hệ
thay vì đào xới cái đầm lầy dối lừa của chính mình. Đổ lỗi cho một cuộc hôn
nhân thất bại thì dễ dàng hơn là vật lộn với những tham vọng, khát khao, chán
nản của chúng ta. Các nhà trị liệu thường tìm ra vấn đề trục trặc trong hôn nhân
của khách hàng, nhưng chưa chắc những vấn đề này chính là lý do khiến người
trong cuộc ngoại tình.
Nếu xem xét kỹ cuộc hôn nhân của Priya, thế nào chúng ta cũng sẽ nhận ra
vài vấn đề của cô ấy như: ở vị trí thấp hơn chồng vì có thu nhập thấp hơn, thường
kiềm nén cơn giận và né tránh xung đột, thỉnh thoảng bị hội chứng sợ không gian
kín, lúc nào cũng hòa trộn hai cá nhân thành “chúng tôi” – ví dụ như cô nói
“Chúng tôi có thích nhà hàng ấy không à?”.
Nhưng thực tế thì không phải cứ hôn nhân trục trặc ở đâu đó là người trong
cuộc sẽ ngoại tình. Tôi gợi ý cô Priya rằng: “Tôi cho rằng việc chị ngoại tình là
do chính chị chứ chẳng phải vì hôn nhân có vấn đề gì đâu. Thế nên bây giờ chị
hãy kể tôi nghe về bản thân chị đi!”.
Cô bắt đầu kể: “Ở vai trò nào tôi cũng làm rất tốt, ngày bé thì là con ngoan,
trò giỏi, khi lớn lên thì là vợ đảm, mẹ hiền”.
Cô xuất thân từ một gia đình Ấn Độ di cư với tài sản ít ỏi. Với cô, suy nghĩ
“Mình muốn gì?” chưa bao giờ tách khỏi suy nghĩ “Cha mẹ muốn gì từ mình?”.
Cô không bao giờ tiệc tùng, uống rượu, cũng không bao giờ ra đường vào ban
đêm. Mãi đến năm 22 tuổi, cô mới bắt đầu làm những việc theo ý mình.
