lập nên một chính quyền hoàn thiện để tổ chức và quản lý xã hội, tại đại hội
Barcelona Hiệp hội đã thông qua quyết nghị về dự án soạn thảo một bộ sách
tra cứu gồm nhiều tập dưới tiêu đề ‘Xã hội học luận về đau khổ’
, trong đó
mọi đau khổ của con người được liệt kê và phân tích, được hệ thống hóa một
cách khoa học với các lớp lang, thể loại đầy đủ và chính xác nhất từ trước
tới nay. Ông sẽ phản đối: Hệ thống hóa với lớp lang và thể loại thì giúp ích
gì được cho ai! Tôi xin trả lời: Trật tự và có hệ thống là bước khởi đầu để
nhận biết để đi đến chế ngự, vì kẻ thù đáng sợ nhất đối với chúng ta là kẻ
thù giấu mặt. Phải dẫn dắt loài người ra khỏi giai đoạn sơ khai đầy sợ sệt và
ù lì cam chịu để đưa họ đến giai đoạn hành động một cách có ý thức. Phải
giải thích cho họ rõ rằng, chỉ có thể tiêu diệt được hậu quả nếu như trước
tiên nhận ra được để rồi sau đó xử lý các nguyên nhân, rằng hầu như mọi nỗi
đau khổ cá nhân đều là hậu quả của những căn bệnh xã hội. Phải, đây chính
là mục đích của bộ sách này, một tác phẩm luận về ‘bệnh lý học xã hội’.
Trong khoảng hai chục tập của bộ từ điển bách khoa toàn thư này các tác giả
sẽ liệt kê và đưa ra giải pháp điều trị tất cả các loại khổ đau mà người ta có
thể hình dung ra được, từ những khổ tâm riêng tư và thầm kín nhất cho đến
những xung đột lớn, những nỗi khổ nảy sinh do lòng hận thù giai cấp và các
tranh chấp quốc tế, nói một cách ví von là chúng tôi muốn giới thiệu tất cả
các nguyên tố hóa học cơ bản từ đó hình thành vô vàn hợp chất thể hiện mọi
nỗi khổ có thể gặp trên đời; để bảo toàn nhân phẩm và hạnh phúc con người
chúng tôi muốn hiến cho nhân loại một phương tiện, một công cụ giúp họ
tiêu diệt hết những nguyên nhân gây ra đau khổ. Các chuyên gia thuộc mọi
lĩnh vực trong giới trí thức châu Âu, các bác sĩ, chuyên gia kinh tế, chuyên
gia tâm lý được kêu gọi tham gia vào dự án, đóng góp cho việc soạn thảo bộ
bách khoa toàn thư về khổ đau, và trụ sở biên tập ở Lugano sẽ là nơi thu
thập tư liệu, là chỗ hội tụ thông tin. Tôi đọc thấy trong mắt ông câu hỏi,
không biết tôi đóng vai trò gì trong tất cả những chuyện này? Xin ông kiên
nhẫn nghe tôi nói hết đã! Công trình đồ sộ này không quên vai trò của văn
học nghệ thuật, nếu đối tượng sáng tạo trong tác phẩm là nỗi đau khổ của
con người. Vậy nên có một tập được dự định dành riêng để giới thiệu tới
những người đau khổ - hy vọng bản thân điều đó đã là một niềm an ủi đối
