sóc phần hồn, dẫn dắt đời sống tinh thần? Tất cả đều vì con người, đều chỉ là
những sắc thái khác nhau của một mối quan tâm duy nhất và… đáng kể
nhất, phục vụ nhu cầu nhân sinh, nói tóm lại tất cả đều là những môn khoa
học nhân văn, và nếu người ta muốn theo những nghề này thì trước tiên phải
học các ngôn ngữ cổ, đúng không ạ, để có nền tảng học vấn cơ bản, như
người ta thường nói. Có lẽ ông lấy làm lạ khi nghe tôi nói ra những điều này,
vì tôi chỉ học qua trường thực nghiệm
, chỉ là một người làm nghề kỹ thuật
mà thôi. Nhưng thời gian gần đây những khi nằm nghỉ tôi thường suy nghĩ
rất lung: giá mà trên thế giới thành lập được một cơ sở nghiên cứu với tất cả
các ngành khoa học nhân văn thì hay biết mấy, ông hiểu không, lấy cái đẹp
làm trọng, dựa trên cơ sở những môn nghệ thuật tạo hình - để truyền cho sự
vật một cái gì cao quý, xa hoa, thêm vào đó là cảm xúc và… sự tinh tế - khi
ấy quyền lợi của con người sẽ trở thành một nguyện vọng gần như tao nhã…
Tức là, rất có thể tôi diễn đạt không được thoát ý, nhưng ta phải thấy trí tuệ
và thẩm mỹ luôn luôn hòa trộn vào nhau, thực ra hai cái chỉ là một, nói cách
khác: khoa học và nghệ thuật, dĩ nhiên trong đó phải bao gồm cả hoạt động
sáng tác, có thể coi như ngành học thứ năm, coi nó cũng là một nghề nhân
văn, một sắc thái biểu lộ mối quan tâm về nhân sinh, bởi chưng đây là đề tài
quan trọng nhất, mục tiêu của nó chính là con người, về điểm này chắc ông
phải đồng ý với tôi. Hồi còn trẻ khi tôi thử vài bước chập chững trên con
đường nghệ thuật thì tôi mới chỉ dám vẽ thuyền và biển, nhưng thể loại hội
họa hấp dẫn nhất trong con mắt tôi đã và vẫn là tranh chân dung, vì đối
tượng trực tiếp của nó là con người, bởi vậy lúc nãy tôi đã hỏi ngay liệu ông
cố vấn cung đình có sáng tác nào trong thể loại này… Treo ở đây có phải
được sáng hơn không nào?”
Hai người kia, cả Behrens lẫn Joachim, không ai bảo ai trợn mắt nhìn xem
chàng có dấu hiệu gì tỏ ra hổ thẹn vì cử chỉ tự nhiên như ruồi và bài diễn
văn ngẫu hứng không đầu không cuối của mình. Nhưng Hans Castorp quá
bận tâm với bản thân đến nỗi chẳng còn hồn vía nào để lo giữ phép xã giao.
Chàng nâng tấm chân dung ướm lên bức tường phía sau ghế sô pha và ương
bướng đợi câu trả lời, rằng treo ở đó có hơn không. Cùng lúc ấy cô hầu gái
