“LẠY CHÚA, CON THẤY!”
M
ột tuần lễ sau Hans Castorp mới được bà y tá trưởng von Mylendonk gọi
đi chiếu điện. Chàng không muốn lên tiếng hối thúc. Ở ‘Sơn trang’ người ta
đang bận tối mắt tối mũi, cả các bác sĩ lẫn nhân viên phục vụ đều quay như
chong chóng. Trong mấy ngày vừa qua có một đợt khách an dưỡng mới tới:
hai sinh viên người Nga râu tóc rậm rịt mặc áo sơ mi đen gài cúc kín lên tận
cổ, cả người không bói đâu ra một mẩu vải sáng màu; một cặp vợ chồng
người Hà Lan được xếp ngồi cùng bàn với Settembrini; một người Mexico
gù lưng ngay hôm đầu tiên đã lên cơn tắc thở làm những người ngồi cùng
bàn sợ hết vía: ông ta đưa bàn tay khẳng khiu như cây cờ lê xiết chặt lấy
người bên cạnh, bất kể đó là đàn ông hay đàn bà, những ngón tay cứng như
sắt bấu riết vào da thịt nạn nhân đang vừa giãy giụa vừa oai oái kêu cứu, lôi
họ vào nỗi kinh hoàng không thể tả trong cơn đau đang hồi kịch liệt của
mình. Tóm lại, gian phòng ăn lớn gần như kín chỗ, mặc dù kỳ an dưỡng mùa
đông phải sang tháng mười mới bắt đầu. Và ở vào trường hợp Hans Castorp,
với mức độ bệnh tật của chàng, người ta không có quyền đòi hỏi một sự ưu
đãi hay quan tâm đặc biệt. Bà Stöhr chẳng hạn, dù có dốt nát vô học đến đâu
cũng là một ca nặng hơn chàng nhiều, tiến sĩ Blumenkohl thì khỏi phải nói.
Ai còn biết thế nào là lễ độ và chưa đứt hết dây thần kinh xấu hổ thì ở vào
địa vị của chàng cũng phải khiêm tốn chờ tới lượt, vì tôn ti trật tự được coi
như luật bất thành văn ở trên này. Người bệnh nhẹ chẳng là cái thá gì, chàng
vẫn ngầm hiểu thế qua các mẩu chuyện lượm lặt được nơi đây. Người ta nói
đến họ bằng giọng khinh thường, theo thước đo giá trị bệnh tật họ bị nhìn
bằng nửa con mắt, và không phải chỉ những người bệnh nặng có thứ bậc cao
mới cư xử như thế, ngay cả những người “nhẹ” cũng a dua theo tự hạ mình
chấp nhận thước đo ấy để cứu vãn chút lòng tự ái của bản thân. Đó là bản
tính con người. “Ôi chà, tay ấy!” Họ có thể nói về nhau như vậy. “Thực ra y
có làm sao đâu, không đáng để lên trên này. Chẳng có lấy một ổ lao…” Đó
