- Cậu ấy làm trò đấy, - Mari đỏ mặt.
- Còn nếu nghiêm túc, - tôi tiếp tục, - thì khẩu súng ở trụ sở, chúng cháu đã
lập biên bản về việc thu súng. Nếu có chuyện gì với cái đồ mạt hạng ấy và nảy
sinh vấn đề trách nhiệm của chúng cháu, cháu cháu sẽ trình ra khẩu súng lục
như là tang chứng và trình bày rằng không thể tước được hung khí của gã kẻ
cướp này bằng cách khác được, còn nếu hắn ra viện và cư xử biết điều, chúng
cháu sẽ nộp súng cho công an như là nhặt được ở ngoài phố thôi. Cháu nghĩ
rằng bài học khắc nghiệt này có lợi cho Giôko và hắn sẽ không dám cư xử như
vậy nữa với mọi người - không chỉ với Mari mà với cả những người khác.
Thành thực mà nói, cháu cảm thấy rằng trừng phạt như vậy và bỏ tù hắn nữa
thì hơi quá. Hắn sẽ còn phải chữa chạy lâu, nhưng cũng không loại trừ rằng
hắn sẽ bị tàn tật suốt đời.
- Thực sự, Đavid ạ, - Ông Azat trầm ngâm - cậu có nhiều năng khiếu để trở
thành một công tố hay là cán bộ an ninh. Nhưng một sự tàn nhẫn làm sao
trong một con người Xô Viết đối với kẻ khác! Cậu thấy không - ông tiếp tục -
tôi là một nhà tạo mẫu, một thợ may về nước để khởi nghiệp, tạo dựng cơ
nghiệp rồi sẽ lại đi. Nhưng tôi bị sa bẫy. Chúng tôi đã trải qua những ngày
tháng thật nặng nề! Ơn Chúa, chúng tôi đã sống sót, xoay xở được rồi để xem
cái gì tiếp theo. Nhưng tâm lý của cậu - mà cậu là một thanh niên xuất thân từ
một gia đình trí thức! - Tôi không sao hiểu nổi. Trên thực tế những gì cậu đã
làm là luật rừng, là tòa án Lin-sơ12(1). Thế công an đâu? Cả nửa đất nước này
là cộng tác viên của họ. Chả nhẽ không thể giải quyết được những chuyện này
bằng pháp luật hay sao? Sẽ ra sao nếu ai đó mạnh hơn cũng đối xử như vậy
với cậu hay những người thân của cậu?
- Thưa bác Azat, về lý thuyết, bác hoàn toàn đúng nhưng trên thực tế toàn
bộ cơ chế ấy - công an, tòa án - bận làm những việc khác. Chính vì vậy mà đã
có những đội dân phòng được thành lập để đấu tranh với bọn lưu manh đường
phố. Khi mà không còn cần thiết nữa, tự các đội này sẽ biến mất.
- Như vậy là - Ông Varugran vào cuộc - nhà nước vốn có một số lượng
khổng lồ các cơ quan trừng phạt như vậy mà không thể bảo vệ các công dân
của mình khỏi bạo lực và đặt việc bảo vệ họ lên vai của một bộ phận khác của
xã hội. Đó chính là nội chiến ở dạng thu nhỏ. Hợp pháp hóa bạo lực của một
số công dân đối với số khác.
