ÔNG CỐ VẤN - Trang 79

Cho đến năm 1954, giám mục Lê vẫn ủng hộ Diệm, rất tán thành cái công
thức ban đầu được Mỹ và Pháp lựa chọn sau khi Mỹ đưa Diệm về, là một
chính quyền ở Nam Việt Nam với Bảo Đại làm quốc trưởng, Ngô Đình
Diệm làm thủ tướng. Cha Lê muốn có một người cầm đầu chính quyền là
Công giáo (Bảo Đại theo đạo Phật); hơn nữa, Diệm là ngươi có ân tình với
cha Lê. Mỹ lại âm mưu gạt Pháp và lật Bảo Đại để đưa Ngô Đình Diệm lên
thay. Cha Lê là người của Pháp, không tán thành chủ trương này. Nhưng
Mỹ cứ làm. Và Diệm không chỉ dừng lại ở đó. Sau khi hất cẳng Pháp, truất
phế Bảo Đại, Diệm ráo riết mở những đợt thanh trừng những lực lượng
thân Pháp như Bình Xuyên, các giáo phái Cao Đài, Hòa Hảo... Tổng bộ tự
vệ Phát Diệm do cha Hoàng chỉ huy cũng bị đập tan trong thời gian này.
Về mặt tôn giáo, cha Lê cũng như giáo hội Việt Nam gắn liền với giáo hội
Pháp và Tòa thánh Vatican. Nhiều cha cố Pháp đã nói: “Giáo hội Pháp lả
con cả của giáo hội La Mã, là mẹ đẻ của giáo hội Việt Nam”. Cha Lê đúng
là con đẻ của Pháp. Nhưng giám mục Ngô Đình Thục, anh của Ngô Đình
Diệm, lại gắn liền với Hồng y giáo chủ Mỹ Spellman, tức là gắn liền với
giáo hội Mỹ.
Khi đã lên cầm quyền, Ngô Đình Diệm yêu cầu Vatican phải cử đại sứ tới
Sài Gòn, đối xử với Việt Nam cộng hòa bình đẳng như với những quốc gia
độc lập khác. Vatican không chấp thuận, chỉ đặt tòa lãnh sự và cử tới một
khâm sứ. Diệm phật ý. Diệm kiên quyết đòi Vatican không để một người
Pháp, thuộc dòng Thừa sai Paris (MEP), là Jean Cassaigne làm giám mục
địa phận Sài Gòn, mà phải thay bằng một ngươi Việt. Vatican thấy phải.
Cha Lê rất muốn làm giám mục Sài Gòn, và được Vatican ủng hộ. Nhưng
Diệm lại muốn giành chức này cho anh mình là Ngô Đình Thục. Cuộc
tranh chấp diễn ra giữa Diệm và Vatican. Cuối cùng? Tòa thánh La Mã phải
chọn một giải pháp thứ ba, thay Cassaigne bằng giám mục Simon Hòa
Hiền. Mối bất hòa giữa cha Lê và anh em họ Ngô ngày càng sâu đậm.
Những giáo phái và những người thân Pháp, trong đó có nhiều người trước
đây đã ủng hộ Diệm, giờ bị Diệm đàn áp, tụ lại chung quanh cha Lê, bàn
cách chống Diệm và dần dần đi tới âm mưu lật đổ Diệm. Trước sự đe dọa
của phong trào cách mạng miền Nam, Mỹ muốn mở rộng thành phần chính