Vu gia
Phan Châu trinh
Chương 1
Phòng giam chật chội dành cho tử tù ở Hộ
Thành (Huế) đối với Phan Châu Trinh bữa nay không còn hôi hám, khó
chịu nữa, kể cả đàn muỗi vo ve ông cũng thấy hay như tiếng đàn tiếng sáo
dìu dặt trên dòng sông Hương trong vắt, lững lờ trôi xuôi dưới ánh trăng
huyền ảo. Nhân sinh tự cổ thùy vô tử, Lưu thủ đan tâm chiếu hãn thanh
Phan Châu Trinh rung đùi khẽ ngâm và nhếch môi cười một mình.
Kể từ cuộc biểu tình "cúp tóc, xin xâu" khởi nguyên ở huyện Đại Lộc rồi
lan ra các tỉnh miền Trung, khiến cho hàng trăm người bị bắt, bị hại, ngay
cả cụ nghè Trần Qúy Cáp - người bạn thân thiết của ông đang làm giáo thụ
ở Khánh Hòa cũng bị hãm hại, đem ra pháp trường chém ngay không cần
báo về triều đình xin ý kiến như luật định. Có lẽ trong lịch sử hàng ngàn
năm của nước nhà chưa có triều đại nào mà kẻ sĩ bị bắt bi giam nhiều đến
thế. Tội nhất là hơn chục học trò của ông, đúng hơn là học trò của bạn ông -
Trần Quý Cáp. Họ cảm phục thầy, noi gương thầy, không bận tâm đến mũ
cao, áo rộng mà ra sức… duy tân.
Nhớ hồi mới ở Nhật Bản về, ông dẫn anh cử nhân trẻ Nguyễn Bá Trác đến
thăm nhà cụ Phủ Trân. Thực tâm, ông và Nguyễn Bá Trác muốn đến thăm
Phan Khôi, con trai cụ Phủ Trân hơn là thăm cụ Phủ Trân, dù cụ rất tốt, biết
