PHẬT GIÁO NAM TÔNG TẠI VÙNG NAM BỘ
82
đã cùng Phật giáo Việt Nam tranh đấu bất bình đẳng tôn giáo. Phật
giáo Theravāda Việt Nam đã thể hiện trách nhiệm của mình trong
pháp nạn đó, đặc biệt trong việc xây dựng bảo tháp Thích Ca Phật
Đài rồi sau đó thành lập Ủy Ban Liên Phái Tổ Chức Lễ Khánh
Thành Thích Ca Phật Đài và chuyển đổi tên gọi thành Ủy Ban Liên
Phái Bảo Vệ Phật giáo.
Hai thành viên thành lập Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống
nhất, Nam tông và Bắc tông dù có tất cả 13 đoàn thể đại diện tham
dự như trong Hiến chương Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống
nhất đã ghi. Như vậy, Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất liệu
có thành lập được không nếu không có Phật giáo Theravāda Việt
Nam tham gia cùng vận động ngay từ đầu?
Bảo tháp Thích Ca Phật Đài không được xây dựng 1961 thì sẽ
không có Ủy Ban Liên Phái Tổ Chức Lễ Khánh Thành Thích Ca
Phật Đài và Ủy Ban Liên Phái Bảo Vệ Phật giáo thành lập được dễ
dàng không khi các thành viên của Ủy Ban Liên Phái Tổ Chức Lễ
Khánh Thành Thích Ca Phật Đài đã có sẵn? Giới nghiên cứu lịch sử
cũng như chúng ta cần nhìn thấy và trả lời điều này?!
Phật giáo Theravāda Việt Nam đã minh chứng vai trò tích cực
của mình, cùng đồng hành với các đoàn thể Phật giáo khác cùng
chung tay xây dựng Phật giáo Việt Nam ngày càng phát triển.
Đại diện Phật giáo Nguyên thủy, Tỳ khưu Pháp Tri, trong buổi
họp đã phát biểu những lời nhiệt thành: “Thống nhất chỉ là thống
nhất trên pháp lý nhưng thống nhất trên ý chí và hành động đã thống
nhất từ lâu”.
34
KẾT LUẬN
Có thể nói từ năm 1938, Phật giáo Theravāda Việt Nam du nhập
vào Sài Gòn có tầm quan trọng đặc biệt, kịp thời cùng với Phật giáo
Việt Nam đồng hành cùng với dân tộc. Phật giáo Theravāda Việt
34. Ủy Ban Liên Phái Phật giáo Việt Nam (1963), Chương trình và diễn văn Đại hội Thống nhất Phật
giáo Việt Nam, ấn hành tại nhà in Đông Nam Á, Sài Gòn.
