SỰ DU NHẬP PHẬT GIÁO THERAVADA TỪ CAMPUCHIA
133
Nhờ có tu viện Theravada tại Campuchia, các tín đồ Việt kiều
có nhiều cơ hội hiểu rõ Phật giáo Nguyên thủy bằng tiếng Việt.
Đây chính là điểm hoằng pháp Phật giáo Nguyên thủy đầu tiên của
người Việt tại Campuchia, nhờ đó du nhập Chánh pháp về Việt
Nam có nhiều thuận lợi, đạt nhiều thành tựu về sau.
Ngày 05/7/1935, “An Nam Phật Học Hội tại Campuchia”
chính thức thành lập. Cũng theo tài liệu của Cục lưu trữ quốc gia
Campuchia, vào “năm 1935 khi chính quyền thuộc địa chính thức nhìn
nhận 6 Giáo hội Phật giáo tại Nam kỳ, các tổ chức này đã mở rộng
hoạt động giảng dạy và tương trợ lẫn nhau nơi cộng đồng người Việt ở
Campuchia”. Khoảng thập niên 1930, Ngài Lê Văn Giảng và một số
đạo hữu uyên thâm đạo lý như cụ Nguyễn Văn Hiếu thường về Sài
Gòn thuyết giảng, nhờ thế đã quy tụ đông đảo Phật tử hướng về
giáo lý uyên nguyên của Đức Phật. Được xây dựng năm 1938, chùa
Sùng Phước tại Gò Dưa, Thủ Đức (trùng với tên chùa ở Campuchia
- tức Ratana Ramsyaràmà) là ngôi chùa Phật giáo Nguyên thủy đầu
tiên tại Việt Nam, nay là Tổ đình Bửu Quang nay tọa lạc tại 171/10
Quốc Lộ 1A, phường Bình Chiểu, quận Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh.
Năm 1939, Ngài Lê Văn Giảng cùng 2 vị Hòa thượng Việt Nam nữa
là Thiện Luật, Huệ Nghiêm và Hòa thượng Chuon Nath, vị Tăng
thống Phật giáo Campuchia cùng với 30 vị Tỳ khưu Campuchia
đã đến ngôi chùa này để làm lễ khánh thành chùa và kết giới Sima.
Thấy nhân duyên đã đến, năm 1940, sau khi được sự đồng ý của
hiền thê, Ngài quyết định xuất gia vào ngày 15 tháng 10 năm 1940,
vị thầy truyền giới là vị Hòa thượng Chuon Nath và lấy pháp danh
là Hộ Tông (Vansarakkhita).“Năm 1958, Ngài cùng với Trưởng lão
Thiện Luật, Trưởng lão Bửu Chơn, Trưởng lão Giới Nghiêm, Trưởng
lão Hộ Giác, Trưởng lão Tịnh Sự, Pháp sư Thông Kham và nhiều vị
cao tăng thạc đức khác đã đứng ra thành lập Giáo hội Tăng già Nguyên
thủy Việt Nam; và Ngài, là người đầu tiên được tôn cử chức vụ Tăng
thống. Chánh pháp đã được lan truyền, nhiều ngôi chùa và Tịnh xá đã
được xây dựng, Ngài cùng với chư tôn Hòa thượng được sự ủng hộ của
đông đảo tín đồ, nhất là cụ Nguyễn Văn Hiếu, đã thành lập các chùa
