PHẬT GIÁO NAM TÔNG TẠI VÙNG NAM BỘ
174
là Malaysia và Indonesia bởi yếu tố đồng tôn. Đồng bào Khmer có
mối quan hệ truyền thống với người Khmer ở Campuchia từ lâu đời
trên các lĩnh vực, bởi yếu tố đồng tộc, đồng tôn, đồng văn hóa. Các
mối quan hệ đó, bên cạnh mặt tích cực, cũng nảy sinh những vấn đề
phức tạp cần được quan tâm.
Trong cộng đồng các dân tộc ở Việt Nam, mỗi một nghề, mỗi
một đặc điểm sinh hoạt của mỗi một tộc người đều có cái riêng của
nó. Cái khác của đồng bào Khmer trong phát triển kinh tế là ý thức
hệ dân tộc – hệ tư tưởng tín ngưỡng tôn giáo. Người Khmer Tây
Nam bộ thích một cuộc sống thảnh thơi, an nhàn, kinh tế chủ yếu
là hoạt động nông nghiệp. Họ không thích hơn thua, cạnh tranh,
đua chen để làm giàu lớn. Họ thường chịu nhịn, chịu thua thiệt để
tránh chuyện bất hòa. Công việc làm ăn của họ đều trông ở số phận,
họ tin rằng khi họ sống tốt thì cuộc sống mới trở nên tốt đẹp và
giàu được. Quan niệm sống của họ không thiên nhiều về vật chất
mà thiên về tinh thần, họ thường quyên góp xây dựng chùa khang
trang, nguy nga, đồ sộ trong khi đó đại đa số nhà cửa của đồng bào
bằng tre lá chỉ đủ che mưa, che nắng. Họ luôn có tinh thần chuẩn
bị và đầu tư hết mực cả về vật chất và tinh thần cho chùa, cho Phật
mà quên cả bản thân nơi trần thế. Như vậy, có thể thấy rằng người
Khmer Tây Nam bộ họ sống theo một định hướng là để ngày mai –
kiếp sau về được cõi Niết bàn, khi chết vào chùa.
Song song đó, xã hội tộc người Khmer có những sản phẩm độc
đáo mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc trong lĩnh vực điêu khắc,
kiến trúc, dân ca… Tất cả đều có nguồn gốc sâu xa cũng chính từ
chùa Phật giáo Nam tông Kinh mà ra, vì những con người được đào
luyện ra đều từ đội ngũ lao động kỹ thuật có trình độ, tay nghề cao.
Các kỹ thuật lao động xã hội đã được tích lũy và phát triển là do đội
ngũ sư sãi Phật giáo Khmer truyền dạy vốn kiến thức này cho dân
trong các sóc. Đó chính là tiềm năng, nguồn lực, bảo đảm sự phát
triển cho một nền kinh tế xã hội.
Như vậy, sự hình thành tộc người Khmer Tây Nam bộ mang một
số đặc điểm đáng lưu ý như sau: